W wyniku skargi do sądu administracyjnego dwóch sędziów premier skorzystał z trybu autokontroli i uchylił swoją kontrasygnatę aktu urzędowego prezydenta. Jest to prawdziwy precedens w dziejach polskiego konstytucjonalizmu. Dopuszczalność kontroli sądowej aktów prezydenckich podejmowanych w sprawach indywidualnych nie powinna jednak budzić wątpliwości. Podlegają one bowiem ogólnemu reżimowi kontroli określonemu w ustawie z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Doświadczenia innych systemów prawnych wskazują, że akty centralnych organów władzy wykonawczej nie są, z pewnymi wyjątkami, wyłączone spod takiej kontroli. Przekonuje o tym analiza orzecznictwa np. czeskiego Najwyższego Sądu Administracyjnego, który uznaje swoją właściwość w sprawach powoływania na stanowiska sędziowskie.

Sądowa kontrola sprawowana przez sądy administracyjne obejmuje swym zasię­giem legalność aktów i czynności organów administracji publicznej. Wyłączona spod niej jest więc kontrola działalności organów innych władz. Pojawiają się jednak przypadki, w których sądy administracyjne, powołując się na tak zwaną wykładnię prokonstytucyjną, próbują objąć swą kognicją także akty, czynności czy bezczynność organów władzy ustawodawczej i sądowniczej. Za to, mimo że zgodnie z Konsty­tucją RP władzę wykonawczą, utożsamianą przez doktrynę z wykonywaniem administracji publicznej, sprawują Prezydent RP oraz Rada Ministrów, w orzecz­nictwie dominuje linia, zgodnie z którą akty Prezydenta stanowiące realizację jego prerogatyw, nie podlegają kognicji sądów administracyjnych. Autor polemizuje z tą linią orzecznictwa.
Przedmiotem rozważań są także zgłaszane w piśmiennictwie postulaty dotyczące powierzenia sądom administracyjnym kontroli decyzji wydawanych w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, a także powołania odrębnego sądownictwa w sprawach podatkowych czy szerzej finansowych. Także tym postulatom Autor mocno się im przeciwstawia.

Głównym problemem, który poddano analizie, jest brak procedury umożliwiającej sanowanie wadliwych postanowień ugody zawartej w ramach mediacji sądowej do momentu wydania przez sąd postanowienia o odmowie jej zatwierdzenia lub nadania klauzuli wykonalności. Punktem wyjścia dla poczynionych rozważań była analiza przesłanek sądowej kontroli ugody mediacyjnej i wpływu negatywnego orzeczenia sądu w przedmiocie jej zatwierdzenia na dalszy tok postępowania, w tym możliwe tryby sanowania wadliwych postanowień ugody. Wynikiem przeprowadzonej analizy są sformułowane postulaty de lege ferenda mogące stanowić asumpt do dyskusji na temat zasadności wprowadzenia zmian normatywnych.

W ostatnich latach stosunkowo nierzadką praktyką jest wydawanie przez polski organ antymonopolowy decyzji warunkowych w postępowaniach w sprawie koncentracji przedsiębiorców. Nie jest to zresztą praktyka znana wyłącznie polskiemu organowi antymonopolowemu, gdyż tego rodzaju decyzje wydawane są także przez Komisję Europejską. Udzielane w ten sposób zgody zezwalają uczestnikom planowanej koncentracji na jej przeprowadzenie, jednak pod określonymi warunkami, które mogą mieć charakter behawioralny lub strukturalny. Zwłaszcza w odniesieniu do tego drugiego z wymienionych rodzajów warunków pojawia się kilka istotnych zagadnień, w szczególności w zakresie dopuszczalnego stopnia ingerencji w sferę prywatnoprawnych praw i obowiązków jednego lub obydwu uczestników koncentracji oraz konsekwencji braku realizacji warunku, pod którym udzielona została zgoda na dokonanie koncentracji. Tym zagadnieniom poświęcony został niniejszy artykuł, który kończą wnioski i rekomendacje dotyczące praktyki orzeczniczej polskiego organu antymonopolowego w opisanym powyżej zakresie.

Tematem tego artykułu są publicznoprawne instrumenty kontroli wykonywania obowiązków przez doktoranta studiującego w szkole doktorskiej. W opracowaniu przestawiono złożony status doktoranta, na który składają się zarówno obowiązki publicznoprawne, jak i cywilnoprawne (wynikające z indywidualnego planu badawczego) oraz zarysowano model należytej staranności w nauce (obowiązujący też doktoranta). Okazuje się, że w pierwszym okresie studiów doktoranckich istotny wpływ na rozwój naukowy doktoranta ma jego bezpośrednie uczestnictwo w zaję-ciach. Niestety, w praktyce okazuje się, że instrumenty prawne, które posiada szkoła doktorska w zakresie kontroli tego obowiązku są nieefektywne, gdyż nie ma możliwości weryfikacji autentyczności zwolnień lekarskich. W ostatniej części przedstawiono więc publicznoprawne sankcje ze wskazaniem, jakie zmiany należałoby wprowadzić w obowiązujących przepisach, aby zapobiec nadużyciom w pobieraniu stypendium przez osoby, które tylko pozorują działania naukowe. Te zmiany nie spowodują dodatkowych kosztów w finansach publicznych, lecz tylko uszczelnią ten system.

This article discusses the independent state legislature theory, which has been the subject of interest of an ever-growing group of American constitutionalists in recent years. This theory deals primarily with state legislatures’ power – derived directly from the US Constitution – to regulate federal elections. According to its underlying premises, this fact results in the absence of any tools to control the law enacted in this area as to its compliance with a given state’s constitution. Neither the electoral administration nor the state courts can interfere with these laws. They would therefore be subject to federal courts’ review only. However, the Supreme Court, in applying the political questions doctrine, has excluded many election law matters – other than those concerning funding – from its jurisdiction. As a result, such an important part of state law – one concerning fundamental political rights – would remain without any supervision inherent in modern democraci

This article discusses the independent state legislature theory, which has been the subject of interest of an ever-growing group of American constitutionalists in recent years. This theory deals primarily with state legislatures’ power – derived directly from the U.S. Constitution – to regulate federal elections. According to its underlying premises, this fact results in the absence of any tools to control the law enacted in this area as to its compliance with a given state’s constitution. Neither the electoral administration nor the state courts can interfere with these laws. They would therefore be subject to federal courts’ review only. However, the Supreme Court, in applying the political questions doctrine, has excluded many election law matters – other than those concerning funding – from its jurisdiction. As a result, such an important part of state law – one concerning fundamental political rights – would remain without any supervision inherent in modern democracies.

Management control should be understood as the totality of measures taken to ensure that public objectives and tasks are carried out in a lawful, efficient, economical and timely manner. As a result, this control is therefore intended to increase the efficiency and effectiveness of the entire Polish public administration. Of great importance in the control process is the stage of risk identification, as perceiving a given risk will allow to effectively counteract it. According to management control standards, an annual report in the form of a statement is recommended for this purpose. To facilitate control, the Ministry of Finance has drawn up a template that managers of units can use when assessing the state of management control. In this article, the author not only characterizes management control, but also analyzes the statements made by public finance sector entities. This was to verify whether public finance sector entities not only understand the objectives of the introduction of management control, but also whether they correctly complete the provided template of the declaration, thus contributing to the effective operation of public administration.

This article deals with the specialised organ of constitutional review – the Constitutional Court of Georgia and analyses the possibility of granting the Constitutional Court the right to consider and adjudicate upon the decisions of common (ordinary) courts. The Constitutional Court mainly carries out repressive and abstract control. In general, it considers the constitutionality of normative acts. Most of the constitutional claims apply to compliance of the normative acts with the second chapter of the Constitution of Georgia, which guarantees basic rights and the freedom of individuals. Recently, the Public Defender of Georgia launched an initiative to add to the power of the Constitutional Court to consider the constitutionality of the decisions of the courts of last resort. Granting the Constitutional Court this authority is associated with many positive factors. First of all, the Constitutional Court will become the court of last resort in terms of the European Convention on Human Rights and thus, the number of applications against Georgia will be reduced. It will require less financial resources than in case of making application to the European Court of Human rights and the final decision will be adopted in shorter terms. Consequently, the new authority of the Constitutional Court can become a more effective human rights protection mechanism. The new authority may interfere with the common court’s competence; however, finally, the initiative should be positively evaluated.

In the judgement C-403/16 Soufiane El Hassani v. Polish Foreign Office European Court of Justice noticed that provisions of internal law cannot limit the right to judical-review established in art. 32 par. 3 of Visa Code. The regulation must be interpreted in context of EU Charter of Fundamental Rights. Meanwhile the sentence was answer to question of Polish Supreme Administrative Court and it arose under Administrative Courts Proceedings Act which prohibits performing judicial review over visa decisions. The aim of the paper is to explain that judicial review at those issues may be effectively performed by common courts, without damaging visa-applicants rights. The possibility comes from wide definition of civil case in code of civil procedure and attribution of common courts in some public administration cases.

The Schengen legislation is an integral part of the EU law, which translates into a right to free movement within the “borderless area”. This right can be, however, restricted, especially in the light of threats to public safety and order – and, less frequently, to public health. The restriction imposed on account of the above has become an event without precedent in Schengen’s history of over 30 years. The legal measures implemented on borders are absolutely exceptional on a global scale. One of them is the temporary
estoration of control at the internal borders of the EU Member States. The other is the “restriction on non-essential travel to the EU”, meaning, in fact, closing of the EU external borders to citizens of third countries. One could propose a thesis that even the most significant achievements in the process of integration, including the Schengen Area, are temporarily inactivated in the face of an unpredictable supra-European threat. The mission of the EU and its Member States is to establish a new set of rules that will help the Schengen Area survive the early phase of the pandemic by suspending its main principles for some period of time. Will these new rules be extended? And if so – on what conditions? How will it affect the future of the Schengen Area? These issues have not yet been featured and discussed in scientific publications given the recency and relevance of the subject, neither have they been presented in a legal-dogmatic context

This article provides an outline as to the functioning of “Amparo,” a Mexican mechanism of constitutional control. From the time of its introduction to Mexican constitutionalism in 1847, it has established itself as a robust constitutional control mechanism and has profoundly influenced Latin American constitutionalism and other countries in establishing similar mechanisms. This paper provides a summary of its evolution, functioning, and main procedural aspects.

As a result of a reform implemented in 2017, the National Revenue Administration was established in place of the existing tax administration, tax inspection, and the Customs Service. The tax administration was consolidated this way. Although the efficiency of collecting VAT, excise tax and fuel duty increased, there are still areas which require an analysis of the definition, statistical and legal scope, and an increase in the efficiency of enforcing compliance with both the European Union’s regulations on customs and tax and the Polish ones. The purpose of this paper is to analyse the functioning of regulations which have been applicable since 1 March 2017 and which concern customs and tax inspection of the assessment and collection of charges, which are related the import and export of goods onto the customs territory of the European Union, by the new authorities.

Przedmiotem opracowania jest uchwalony przez parlament brytyjski w 1998 r. Human Rights Act (HRA) i jego wpływ na rozumienie pojęcia organu administracji publicznej w prawie angielskim. Uzasadnieniem podjęcia tematu jest ukazanie rozwoju doktryny brytyjskiego prawa administracyjnego pod wpływem prawa międzynarodowego na wskutek inkorporacji Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. W artykule ukazano drogę Wielkiej Brytanii do implementacji Konwencji i związanie się jej przepisami, a także zmianę w definiowaniu organu władzy publicznej (public authority). Wskazano również, że pojęcie organu administracji publicznej na gruncie HRA w Wielkiej Brytanii jest węższe od tej przyjętej na gruncie prawa polskiego i tym samym istnieje mniejsza ochrona obywateli brytyjskich przed działaniem administracji publicznej w tym państwie.

W administracji publicznej zachodzą pewne typowe relacje: kierownictwo, nadzór, kontrola, koordynacja i współdziałanie. Dwie ostatnie rzadko stają się przedmiotem zainteresowania nauki prawa administracyjnego. Celem artykułu jest rozpoczęcie dyskusji nad wypełnieniem tej luki. Prawne wyodrębnienie koordynacji stwarza pewne trudności. W większości przypadków koordynacja występuje bowiem łącznie z kierownictwem, nadzorem albo kontrolą. Taki rodzaj koordynacji można by określić jako koordynację funkcjonalną. Istnieje jednak także koordynacja samodzielna. Wobec szczupłości norm prawa pozytywnego dotyczących takiej koordynacji ogranicza się one przeważnie do stosowania niewładczych środków działania organu koordynującego. Administracyjnoprawny stosunek koordynacji ma charakter osobliwy. Dla jego zawiązania konieczny jest udział nie dwóch, ale co najmniej trzech podmiotów: koordynatora i dwóch podmiotów koordynowanych. Punktem wyjścia do rozważań o współdziałaniu w administracji publicznej jest propozycja wyodrębnienia zasady powszechnego współdziałania. Mogłaby mieć ona status jednej z ogólnych zasad prawa administracyjnego. W chwili obecnej prawo pozytywne nie wypowiada jej wprost. Można ją jednak wyprowadzić z rożnych norm obowiązujących, w tym rangi konstytucyjnej. Nakazuje ona, aby wszystkie podmioty sprawujące administrację publiczną współdziałały ze sobą. Zakazuje konkurencji między nimi. W artykule podjęto próbę typologii form współdziałanie, zwracając uwagę na ich różnorodność. Wiele kwestii związanych z koordynacją i współdziałaniem w administracji wymaga jeszcze naukowego oświetlenia. Kolejnym etapem powinno być ujęcie ich w ramy norm prawa pozytywnego. Mogłoby to nastąpić w przyszłej ustawie „Przepisy ogólne prawa administracyjnego”.