Bezstronność i neutralność światopoglądowa sędziego

Ciszewski,  Wojciech

Abstrakt

Artykuł ma dwa podstawowe cele. Pierwszym jest sformułowanie ram pojęciowych dla dyskusji o bezstronności sędziowskiej. Aby zrealizować to zamierzenie, prowadzę
w tekście refleksję nad trzema aspektami zasady bezstronności, które zwykle były badane w literaturze niezależnie od siebie. Staram się wykazać, że trzy wyróżnione aspekty bezstronności można analizować, stosując jednolitą siatkę pojęciową. Drugim celem artykułu jest uzasadnienie twierdzenia głoszącego, że jeden z tych aspektów (a mianowicie aspekt bezstronności względem doktryn światopoglądowych) różni się pod względem struktury od pozostałych dwóch. W tekście staram się rozważyć tę różnicę, a następnie zaproponować formułę neutralności światopoglądowej sędziego, która uwzględnia szczególny charakter tego aspektu bezstronności sędziowskiej. Konkluzję rozważań stanowi wprowadzenie dwóch wersji zasady neutralności światopoglądowej, które powinny – w moim przekonaniu – znaleźć zastosowanie do działań podejmowanych przez sędziów.

Słowa kluczowe

bezstronność (5)neutrealność światopoglądowa (1)sędzia (7)integralność moralna (1)uzasadnienie (1)

Powiązania

Arneson R., Equality of Opportunity: Derivative Not Fundamental, „Journal of Social Philosophy” 2013, 44, s. 1–15. [Google Scholar]
Bou-Habib P., A theory of religious accommodation, “Journal of Applied Philosophy” 2006, 23, s. 109–126. [Google Scholar]
Bou-Habib P., The integrity of religious believers, “Critical Review of International Social and Political Philosophy” 2020, nr 23, s. 81–91. [Google Scholar]
Brzozowski W., Bezstronność światopoglądowa władz publicznych, Warszawa 2011. [Google Scholar]
Ciszewski W., Rozum i demokracja. Wprowadzenie do koncepcji rozumu publicznego Johna Rawlsa, Kraków 2020. [Google Scholar]
Ciszewski W., Zasada neutralności światopoglądowej państwa, Kraków 2019. [Google Scholar]
Frankfurt H., Freedom of the will and the concept of a person, „The Journal of Philosophy” 1971, 68, s. 5–20. [Google Scholar]
Frankfurt H., Identification and wholeheartedness, [w:] The Importance of What We Care About, Cambridge 1988, s. 159–176. [Google Scholar]
Kaczmarek P., Problem integralności moralnej w etyce prawniczej, „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 2016, 2, s. 139–149. [Google Scholar]
Laborde C., Liberalism’s religion, Cambridge 2018. [Google Scholar]
Maroń G., Integralność religijna sędziego oraz argumentacja religijna w amerykańskim procesie orzeczniczym, Rzeszów 2018, s. 183–220. [Google Scholar]
Mazurkiewicz S., Klauzula sumienia sędziego? Analiza z zakresu filozofii politycznej, filozofii prawa oraz prawa pozytywnego, [w:] P. Jabłoński, J. Kaczor, M. Pichlak, Prawo i polityka w sferze publicznej. Perspektywa zewnętrzna, Wrocław 2018, s. 95–110. [Google Scholar]
Miller D., Liberalism, Equal Opportunities and Cultural Commitments, [w:] P. Kelly (red.), Multiculturalism Reconsidered. „Culture and Equality” and its Critics, Cambridge 2002, s. 45–61. [Google Scholar]
Nussbaum M., Liberty of Conscience. In Defense of America’s Tradition of Religious Equality, New York 2008. [Google Scholar]
Quong J., Cultural Exemptions, Expensive Tastes and Equal Opportunities, “Journal of Applied Philosophy” 2006, 23, s. 53–71. [Google Scholar]
Rawls J., Teoria sprawiedliwości, tłum. M. Panufnik, J. Pasek, A. Romaniuk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009. [Google Scholar]
Sadurski W., Neutralność moralna prawa (Przyczynek do teorii prawa liberalnego), „Państwo i Prawo” 1990, 7, s. 28–41. [Google Scholar]
Schwartzman M., The Sincerity of Public Reason, „Journal of Political Philosophy”, 19, s. 375–398. [Google Scholar]
Segall S., Equality and Opportunity, Oxford 2013. [Google Scholar]
Tobor Z., Pietrzykowski T, Roszczenie do bezstronności, [w:] J. Stelmach, B. Brożek, W. Cyrul, W. Załuski, I. Gołowska (red.), Filozofia prawa wobec globalizmu, Kraków 2003, s. 57–73. [Google Scholar]

Kompletne metadane

Cytowanie zasobu

APA style

Ciszewski, Wojciech (2021). Bezstronność i neutralność światopoglądowa sędziego. (2021). Bezstronność i neutralność światopoglądowa sędziego. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, 13(3), 13-29. https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.469 (Original work published 10/2021n.e.)

MLA style

Ciszewski, Wojciech. „Bezstronność I Neutralność Światopoglądowa Sędziego”. 10/2021n.e. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, t. 13, nr 3, 2021, ss. 13-29.

Chicago style

Ciszewski, Wojciech. „Bezstronność I Neutralność Światopoglądowa Sędziego”. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem, 13, nr 3 (2021): 13-29. doi:10.7206/kp.2080-1084.469.

Prawa autorskie

CC-BY

[1] Arneson R., Equality of Opportunity: Derivative Not Fundamental, „Journal of Social Philosophy” 2013, 44, s. 1–15. [Google Scholar]

[2] Bou-Habib P., A theory of religious accommodation, “Journal of Applied Philosophy” 2006, 23, s. 109–126. [Google Scholar]

[3] Bou-Habib P., The integrity of religious believers, “Critical Review of International Social and Political Philosophy” 2020, nr 23, s. 81–91. [Google Scholar]

[4] Brzozowski W., Bezstronność światopoglądowa władz publicznych, Warszawa 2011. [Google Scholar]

[5] Ciszewski W., Rozum i demokracja. Wprowadzenie do koncepcji rozumu publicznego Johna Rawlsa, Kraków 2020. [Google Scholar]

[6] Ciszewski W., Zasada neutralności światopoglądowej państwa, Kraków 2019. [Google Scholar]

[7] Frankfurt H., Freedom of the will and the concept of a person, „The Journal of Philosophy” 1971, 68, s. 5–20. [Google Scholar]

[8] Frankfurt H., Identification and wholeheartedness, [w:] The Importance of What We Care About, Cambridge 1988, s. 159–176. [Google Scholar]

[9] Kaczmarek P., Problem integralności moralnej w etyce prawniczej, „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 2016, 2, s. 139–149. [Google Scholar]

[10] Laborde C., Liberalism’s religion, Cambridge 2018. [Google Scholar]

[11] Maroń G., Integralność religijna sędziego oraz argumentacja religijna w amerykańskim procesie orzeczniczym, Rzeszów 2018, s. 183–220. [Google Scholar]

[12] Mazurkiewicz S., Klauzula sumienia sędziego? Analiza z zakresu filozofii politycznej, filozofii prawa oraz prawa pozytywnego, [w:] P. Jabłoński, J. Kaczor, M. Pichlak, Prawo i polityka w sferze publicznej. Perspektywa zewnętrzna, Wrocław 2018, s. 95–110. [Google Scholar]

[13] Miller D., Liberalism, Equal Opportunities and Cultural Commitments, [w:] P. Kelly (red.), Multiculturalism Reconsidered. „Culture and Equality” and its Critics, Cambridge 2002, s. 45–61. [Google Scholar]

[14] Nussbaum M., Liberty of Conscience. In Defense of America’s Tradition of Religious Equality, New York 2008. [Google Scholar]

[15] Quong J., Cultural Exemptions, Expensive Tastes and Equal Opportunities, “Journal of Applied Philosophy” 2006, 23, s. 53–71. [Google Scholar]

[16] Rawls J., Teoria sprawiedliwości, tłum. M. Panufnik, J. Pasek, A. Romaniuk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009. [Google Scholar]

[17] Sadurski W., Neutralność moralna prawa (Przyczynek do teorii prawa liberalnego), „Państwo i Prawo” 1990, 7, s. 28–41. [Google Scholar]

[18] Schwartzman M., The Sincerity of Public Reason, „Journal of Political Philosophy”, 19, s. 375–398. [Google Scholar]

[19] Segall S., Equality and Opportunity, Oxford 2013. [Google Scholar]

[20] Tobor Z., Pietrzykowski T, Roszczenie do bezstronności, [w:] J. Stelmach, B. Brożek, W. Cyrul, W. Załuski, I. Gołowska (red.), Filozofia prawa wobec globalizmu, Kraków 2003, s. 57–73. [Google Scholar]

Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem