Granice strefy Schengen w obliczu początku pandemii koronawirusa – zasady prawne i możliwe scenariusze w 2020 roku

Szachoń-Prszenny, Anna

Abstrakt

Dorobek prawny Schengen jest integralną częścią prawa UE, co zapewnia uprawnienie swobodnego przemieszczania się po „obszarze bez granic”. Jednak może ono zostać ograniczone, szczególnie w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego – rzadziej zdrowia publicznego. Ograniczenie z tego względu stało się wydarzeniem bezprecedensowym w ponad 30-letniej historii strefy Schengen. Wprowadzone środki prawne na granicach są absolutnie wyjątkowe na skalę światową. Pierwszym z nich jest tymczasowe przywracanie kontroli na granicach wewnętrznych państw członkowskich. Drugie to „ograniczenie innych niż niezbędne podróży do UE”, czyli de facto zamknięcie granic zewnętrznych UE dla obywateli państw trzecich. Można postawić tezę, że nawet najistotniejsze osiągnięcia integracji, w tym strefa Schengen,
przestają praktycznie czasowo funkcjonować w obliczu nieprzewidywalnego ponadeuropejskiego zagrożenia. Zadaniem UE i państw członkowskich jest ustalenie nowych zasad, które pozwolą przetrwać strefie Schengen w początkach pandemii poprzez tymczasowe zawieszenie jej kluczowych zasad. Czy i pod jakimi warunkami mogą one ulec przedłużeniu? Jak to wpłynie na przyszłość strefy Schengen? Kwestie te nie doczekały się jeszcze publikacji naukowych ze względu na aktualność tematyki, a tym bardziej jej ujęcia w kontekście dogmatycznoprawnym.

Słowa kluczowe

strefa Schengen (2)„obszar bez granic” (1)pandemia (9)granice wewnętrzne (1)granice zewnętrzne (1)kontrola graniczna (1)

Powiązania

Bonczkowski M., Swobody traktatowe a zasady prawa, „Krytyka Prawa” 2018, 10(4). [Google Scholar]
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej i Rady COVID-19: tymczasowe ograniczenie innych niż niezbędne podróży do UE, Bruksela, dnia 16.03.2020 r. COM(2020) 115 final. [Google Scholar]
Komunikat Komisji – COVID-19 – Wskazówki dotyczące wprowadzenia w życie tymczasowego ograniczenia innych niż niezbędne podróży do UE, uproszczenia zasad tranzytu do celów repatriacji obywateli Unii oraz skutków dla wspólnej polityki wizowej (Dz. Urz. UE C 102 I/02 z 30.03.2020 r.). [Google Scholar]
Menkes M., Rządy prawa, demokracja i prawa człowieka a COVID-19, http://przegladpm.blogspot.com/2020/04/rzady-prawa-demokracja-i-prawa-czowieka.html (dostęp 04.04.2020). [Google Scholar]
Montaldo S., The COVID-19 Emergency and the Reintroduction of Internal Border Controls in the Schengen Area: Never Let a Serious Crisis Go to Waste, European Papers, http://www.europeanpapers.eu/en/europeanforum/covid-19-emergency-and-reintroductioninternal-border-controls-schengen-area (dostęp 25.04.2020). [Google Scholar]
Protokół do Traktatu Amsterdamskiego włączający acquis Schengen w ramy Unii Europejskiej, (Dz. Urz. WE C 340/1997). [Google Scholar]
Rokicka K, Włączenie acquis Schengen w ramy prawne Unii Europejskiej, „Studia Europejskie” 2000, 2. [Google Scholar]
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie przywrócenia tymczasowo kontroli granicznej osób przekraczających granicę państwową stanowiącą granicę wewnętrzną, Dz.U. RP, poz. 434, 439 i 468. [Google Scholar]
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 marca 2020 r. [Google Scholar]
zmieniające rozporządzenie w sprawie przywrócenia tymczasowo kontroli granicznej osób przekraczających granicę państwową stanowiącą granicę wewnętrzną, Dz.U. RP poz. 519. [Google Scholar]
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 282/2014 z dnia 11 marca 2014 r. w sprawie ustanowienia Trzeciego Programu działań Unii w dziedzinie zdrowia (2014–2020) oraz uchylające decyzję nr 1350/2007/WE (Dz. Urz. UE L 86 z 21.03.2014). [Google Scholar]
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie unijnego kodeksu zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen), (Dz. Urz. UE L 77, 23.03.2016). [Google Scholar]
Rezolucja ZO ONZ z 30 marca 2020 r., Global solidarity to fight COVID-19, https://www.un.org/pga/74/2020/03/30/global-solidarity-to-fight-covid-19/ (dostęp: 31.03.2020). [Google Scholar]
Szachoń-Pszenny A., Wymiar prawny i terytorialny strefy Schengen, [w:] M. Trojanowska-Strzęboszewska (red.), System Schengen a imigracja z perspektywy Polski i Niemiec, Warszawa 2014. [Google Scholar]

Kompletne metadane

Cytowanie zasobu

APA style

Szachoń-Prszenny, Anna (2020). Granice strefy Schengen w obliczu początku pandemii koronawirusa – zasady prawne i możliwe scenariusze w 2020 roku. (2020). Granice strefy Schengen w obliczu początku pandemii koronawirusa – zasady prawne i możliwe scenariusze w 2020 roku. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, 12(4), 142-160. https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.414 (Original work published 12/2020n.e.)

MLA style

Szachoń-Prszenny, Anna. „Granice Strefy Schengen W Obliczu Początku Pandemii Koronawirusa – Zasady Prawne I Możliwe Scenariusze W 2020 Roku”. 12/2020n.e. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, t. 12, nr 4, 2020, ss. 142-160.

Chicago style

Szachoń-Prszenny, Anna. „Granice Strefy Schengen W Obliczu Początku Pandemii Koronawirusa – Zasady Prawne I Możliwe Scenariusze W 2020 Roku”. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem, 12, nr 4 (2020): 142-160. doi:10.7206/kp.2080-1084.414.

Prawa autorskie

CC-BY

[1] Bonczkowski M., Swobody traktatowe a zasady prawa, „Krytyka Prawa” 2018, 10(4). [Google Scholar]

[2] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej i Rady COVID-19: tymczasowe ograniczenie innych niż niezbędne podróży do UE, Bruksela, dnia 16.03.2020 r. COM(2020) 115 final. [Google Scholar]

[3] Komunikat Komisji – COVID-19 – Wskazówki dotyczące wprowadzenia w życie tymczasowego ograniczenia innych niż niezbędne podróży do UE, uproszczenia zasad tranzytu do celów repatriacji obywateli Unii oraz skutków dla wspólnej polityki wizowej (Dz. Urz. UE C 102 I/02 z 30.03.2020 r.). [Google Scholar]

[4] Menkes M., Rządy prawa, demokracja i prawa człowieka a COVID-19, http://przegladpm.blogspot.com/2020/04/rzady-prawa-demokracja-i-prawa-czowieka.html (dostęp 04.04.2020). [Google Scholar]

[5] Montaldo S., The COVID-19 Emergency and the Reintroduction of Internal Border Controls in the Schengen Area: Never Let a Serious Crisis Go to Waste, European Papers, http://www.europeanpapers.eu/en/europeanforum/covid-19-emergency-and-reintroductioninternal-border-controls-schengen-area (dostęp 25.04.2020). [Google Scholar]

[6] Protokół do Traktatu Amsterdamskiego włączający acquis Schengen w ramy Unii Europejskiej, (Dz. Urz. WE C 340/1997). [Google Scholar]

[7] Rokicka K, Włączenie acquis Schengen w ramy prawne Unii Europejskiej, „Studia Europejskie” 2000, 2. [Google Scholar]

[8] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie przywrócenia tymczasowo kontroli granicznej osób przekraczających granicę państwową stanowiącą granicę wewnętrzną, Dz.U. RP, poz. 434, 439 i 468. [Google Scholar]

[9] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 marca 2020 r. [Google Scholar]

[10] zmieniające rozporządzenie w sprawie przywrócenia tymczasowo kontroli granicznej osób przekraczających granicę państwową stanowiącą granicę wewnętrzną, Dz.U. RP poz. 519. [Google Scholar]

[11] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 282/2014 z dnia 11 marca 2014 r. w sprawie ustanowienia Trzeciego Programu działań Unii w dziedzinie zdrowia (2014–2020) oraz uchylające decyzję nr 1350/2007/WE (Dz. Urz. UE L 86 z 21.03.2014). [Google Scholar]

[12] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie unijnego kodeksu zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen), (Dz. Urz. UE L 77, 23.03.2016). [Google Scholar]

[13] Rezolucja ZO ONZ z 30 marca 2020 r., Global solidarity to fight COVID-19, https://www.un.org/pga/74/2020/03/30/global-solidarity-to-fight-covid-19/ (dostęp: 31.03.2020). [Google Scholar]

[14] Szachoń-Pszenny A., Wymiar prawny i terytorialny strefy Schengen, [w:] M. Trojanowska-Strzęboszewska (red.), System Schengen a imigracja z perspektywy Polski i Niemiec, Warszawa 2014. [Google Scholar]

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem