The purpose of the article is to characterise the main reasons and consequences of the division of sub-central government tasks between its own tasks and commissioned tasks and the indication of some controversy related to this issue. The author analyses in particular certain types of local government tasks (concerning the most important spheres of local activity, such as welfare, education, or health) and its qualification to the category of „its own tasks”. The essential conclusion of the paper is that in many cases the qualification of specific public affairs to one or the other category of self-government tasks is determined not so much by its specific „nature”, but primarily by its fiscal consequences, including the ability to pass the obligation of its financing to local authorities. The research methodology used in the article is based on a critical analysis of the legal acts as well as literature on public finance and financial and administrative law.

In accordance with art. 55 of Directive 2012/34/EU establishing a single European railway area, each Member State must establish a single regulatory authority for the railway sector. In Poland, tasks of this body are carried out by the President of the Office of Rail Transport (UTK). Changes in position and tasks of this authority are associated with implementation of Fourth Railway Package, six legal acts which means a continuation of reforms of rail market in Europe. 4th Railway Package imposes new obligations on regulators, i.e. in matters related to rail traffic management, and planned or unplanned maintenance works on the lines. In the package it is also proposed a new model of cooperation between national regulatory bodies and European Union Railway Agency. National authorities may, among others, ask European Union Railway Agency for an opinion on safety and interoperability aspects. European Union Railway Agency may also carry out a visit into a Member State. In addition, President of UTK is also polish national safety authority and is the competent authority to issue a single safety certificate. In tasks of the national safety authority, President of UTK is also obliged to cooperate with the Agency The purpose of this article is to present new obligations imposed on the Office of Rail Transport in relation to implementation of 4th railway package, in scope of both roles.

After six years of Polish local government authorities practising participatory budgeting only within the framework of locally regulated consultation procedures, the year 2018 marked the official establishment of the statutory basis of the instrument in question. The adoption of statutory regulations for participatory budgeting has, on the one hand, legitimised the current practices of local government authorities to some extent, but on the other hand, making participatory budgets an obligatory instrument in towns and cities with poviat rights has warped the idea of participation. The article offers an assessment of the application of the new statutory basis of participatory budgeting in the light of the provisions regulating the planning and spending of public expenditure, accompanied by remarks on the origin of adoption of this instrument in other countries. The main aim of the article is to make the said assessment while maintaining a balance between the arguments for and against the utility of participatory budgeting from the perspective of Polish local government authorities. The discussion featured in the article
comes with a question raised thus far quite rarely in the relevant literature: what
is the legal nature of public expenditure spent within the framework of a participatory
budget?

Podstawowym celem badawczym niniejszego opracowania było zwrócenie uwagi na dwa zagadnienia dotyczące zarządzania finansami instytucji gospodarki budżetowej, które na tle obowiązującego brzmienia przepisów ustawy o finansach publicznych rodzą kontrowersje w praktyce gospodarczej. Pierwszym jest zdolność pozyskiwania przychodów z tytułu świadczenia usług tak na rzecz organu założycielskiego, jak podmiotów trzecich, drugim ograniczenie samodzielności finansowej jednostek gospodarki budżetowej w zakresie przeznaczenia wypracowanego przez te podmioty zysku. Przeprowadzona analiza potwierdza tezę, iż treść obowiązujących regulacji ustawowych nie w pełni odpowiada wymogom praktyki gospodarczej, a w szczególności uwarunkowaniom ekonomicznym funkcjonowania rzeczonych jednostek. Wobec stosowanych zasad rozliczeń usług realizowanych na rzecz organów pełniących funkcje organów założycielskich część instytucji gospodarki budżetowej jest w stanie uzyskiwać przychody pozwalające na generowanie zysku wyłącznie dzięki prowadzeniu działalności dodatkowej, którą niejednokrotnie trudno zakwalifikować jako polegającą na wykonywaniu zadań publicznych. Praktyka czerpania przychodów z tego rodzaju działalności zdaje się mieć podstawy w treści obowiązujących przepisów, niemniej jednak zasady prowadzenia gospodarki finansowej w rzeczonym zakresie winny ulec doprecyzowaniu. Nie wszystkie instytucje gospodarki budżetowej przestrzegają również przepisów określających zasady ponoszenia kosztów oraz przeznaczania zysku, co znajduje wyraz w sprzecznych z przepisami ustawy postanowieniach statutów tych jednostek.

W niniejszym artykule analizie zostanie poddana sytuacja prawno-finansowa samorządu gminy w odniesieniu do rodzajów i istoty dochodów gminy na tle zadań wykonywanych przez samorząd gminy. Samorząd gminy realizuje zadania publiczne, których zakres wyznaczony jest przez obowiązujące przepisy konstytucyjne i ustawowe. Na realizację zadań gmina otrzymuje z budżetu państwa środki finansowe, posiada również dochody własne, na wysokość których może mieć wpływ, jednak jedynie w granicach ustalonych przez ustawy. W niniejszym artykule zostaną wskazane rodzaje zadań, jakie ustawodawca nakłada na gminę oraz rodzaje i cechy szczególne danin publicznych stanowiących źródło finansowana tych zadań.