en pl
en pl

Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem

Show issue
Year 3/2023 
Volume 15 
Issue 1

Pojęcie prawa u Freuda i Durkheima. Fakt społeczny, obiekt czy tabu?

Krzysztof Katkowski
Uniwersytet Warszawski

3/2023 15 (1) Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem

DOI 10.7206/kp.2080-1084.576

Article contents

Abstract

It is the intention of the author of this article to present the theoretical and legal views of Sigmund Freud and Emil Durkheim and to place them in the context of classical texts on political-legal theory. Both thinkers, rather associated with sociology or psychology than with law, treated law as one of the most important reference points in their social concepts. In both cases, we are dealing with the treatment of the social order as transcendent to the empirical individual, and at the same time created by society. At the same time, the law is supposed to impede the emancipation of the individual and to allow the individual to have a real influence on the creation of power structures. At the same time, despite numerous analyses of the theoretical-legal views of these thinkers in the European scientific literature, this is the first such analysis in Polish. In addition to presenting Freud’s and Durkheim’s views, it opens up the possibility of not only situating them among political-legal theories, but also points to perspectives on the operationalisation of these theories – as well as their possible social implications. To this end, the following article juxtaposes their theories with the traditions of legal positivism as represented by Hans Kelsen and Herbert L.A. Hart – two authors who were inspired by Freud and Durkheim respectively.

References

  1. Balibar É., The Invention of the Superego: Freud and Kelsen, 1922, [w:] S. Miller (red.), Citizen Subject: Foundations for Philosophical Anthropology, New York 2016. [Google Scholar]
  2. Boas F., The Origin of Totemism, „American Anthropologist” 1916, 18, s. 319–326. [Google Scholar]
  3. Bosiacki A., Za i przeciw teorii Hansa Kelsena, [w:] A. Bosiacki (red.), Normatywizm Hansa Kelsena a współczesna nauka prawa, Warszawa 2017. [Google Scholar]
  4. Bosiacki A., Wstęp, [w:] H. Kelsen, Czysta teoria prawa., Warszawa 2014. [Google Scholar]
  5. Caruth C., Doświadczenie niczyje: trauma i możliwość historii: Freud, Mojżesz i monoteizm, „Teksty Drugie: Teoria Literatury, Krytyka, Interpretacja” 2010, 6, s. 111–123. [Google Scholar]
  6. Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2019. [Google Scholar]
  7. Clifford-Vaughan M., Scotford-Norton M., Legal Norms and Social Order: Petrazycki, Pareto, Durkheim, „The British Journal of Sociology” 1967, 18, s. 269–277. [Google Scholar]
  8. Cotterrell R., Sociological Jurisprudence: Juristic Thought and Social Inquiry, Routledge 2018. [Google Scholar]
  9. Cotterrell R., Durkheim on Legal Development and Social Solidarity, „British Journal of Law and Society” 1977, 2, s. 241–252. [Google Scholar]
  10. Deflem M., Emile Durkheim on law and social solidarity, [w:] M. Deflem, Sociology of Law: Visions of a Scholarly Tradition, Cambridge 2008. [Google Scholar]
  11. Dębska H., Trybunał Konstytucyjny w poszukiwaniu legitymizacji. Szkic z socjologii prawa, „Studia Prawnicze” 2015, 4, s. 23–41. [Google Scholar]
  12. Douzinas C., Krótka historia brytyjskiej Krytycznej Konferencji Prawniczej albo o odpowiedzialności krytyka, „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” 2014, 1, s. 5–17. [Google Scholar]
  13. Durkheim E., Samobójstwo. Studium socjologiczne, Warszawa 2006. [Google Scholar]
  14. Durkheim E., Zasady metody socjologicznej, Warszawa 2000. [Google Scholar]
  15. Durkheim E., O podziale pracy społecznej, Warszawa 1999. [Google Scholar]
  16. Durkheim E., Elementarne formy życia religijnego, Warszawa 1990. [Google Scholar]
  17. Freud Z., Kultura jako źródło cierpień, [w:] Z. Freud. Pisma społeczne, Warszawa 1998. [Google Scholar]
  18. Freud Z., Kultura jako źródło cierpień, Warszawa 1985. [Google Scholar]
  19. Freud Z., Mojżesz i monoteizm, [w:] Z. Freud. Człowiek, religia, kultura, Warszawa 1967. [Google Scholar]
  20. Freud Z., Totem i tabu, [w:] Z. Freud. Człowiek, religia, kultura, Warszawa 1967. [Google Scholar]
  21. Gibson H., Piška N. (red.), Critical Trusts Law: Reading Roger Cotterrell, Oxford 2020. [Google Scholar]
  22. Glanc-Żabiełowicz M., Debata Hart–Devlin. Studium z filozofii prawa, Gdańsk 2021. [Google Scholar]
  23. Goodrich P., Maladies of the Legal Soul: Psychoanalysis and Interpretation in Law, „Washington and Lee Law Review” 1997, 3, s. 1035–1074. [Google Scholar]
  24. Guizzardi L., Children of the Totem: Children under the Law: Notes on the Filiation Bond in Emile Durkheim, „Durkheimian Studies / Études Durkheimiennes” 2007, 13, s. 61–84. [Google Scholar]
  25. Holmes S., Rodowody koncepcji rządów prawa, [w:] J.M. Maravall, A. Przeworski (red.), Demokracja i rządy prawa, Warszawa 2010. [Google Scholar]
  26. Jones R.A., The Secret of the Totem. Religion and Society from McLennan to Freud, New York 2005. [Google Scholar]
  27. Kalyvas A., The basic norm and democracy in Hans Kelsen’s legal and political theory, „Philosophy & Social Criticism” 2006, 32(5), s. 573–599. [Google Scholar]
  28. Krygier M., ‘The Concept of Law’ and Social Theory, „Oxford Journal of Legal Studies”, 1982, 2, s. 155–80. [Google Scholar]
  29. Kelsen H., Czysta teoria prawa, Warszawa 2014. [Google Scholar]
  30. Lacey N., The Nightmare and the Noble Dream, [w:] N. Lacey, A Life of H.L.A. Hart: The Nightmare and the Noble Dream, Oxford 2006. [Google Scholar]
  31. Leder A., Nauka Freuda w epoce Sein und Zeit, Warszawa 2007. [Google Scholar]
  32. Levi-Strauss C., Totemizm, Warszawa 1968. [Google Scholar]
  33. Lukes S., Emile Durkheim. Życie i dzieło, Warszawa 2014. [Google Scholar]
  34. Łucka D., Emil Durkheim jako prekursor komunitaryzmu, „Studia Socjologiczne” 2016, 1, s. 7–35. [Google Scholar]
  35. Malinowski B., Wierzenia pierwotne i formy ustroju społecznego. Pogląd na genezę religii ze szczególnym uwzględnieniem totemizmu, Kraków 1915. [Google Scholar]
  36. Murphy M.C., Philosophy of Law: The Fundamentals, Edinburgh 2006. [Google Scholar]
  37. Novak D., On Freud’s theory of law and religion, „International Journal of Law and Psychiatry” 2016, 48, s. 24–34. [Google Scholar]
  38. Paszukanis E., Ogólna teoria prawa a marksizm, Warszawa 1985. [Google Scholar]
  39. Poggi G., Images of Society: Essays on the Sociological Theories of Tocqueville, Marx, and Durkheim, London 1972. [Google Scholar]
  40. Ravven H.M., Spinoza to Freud: The unraveling of a psycho-analytical perspective on moral responsibility and law, „International Journal of Law and Psychiatry” 2016, 48, s. 35–42. [Google Scholar]
  41. Ryan A., Hart and the Liberalism of Fear, [w:] M.H. Kramer, C. Grant, B. Colburn, A. Hatzistavrou (red.), The Legacy of H.L.A. Hart Legal, Political, and Moral Philosophy, Oxford 2008. [Google Scholar]
  42. Rousseau J., Umowa społeczna, Warszawa 1966. [Google Scholar]
  43. Shaw G., The rise and fall of liberal legal positivism: legal positivism, legal process, and H.L.A. [Google Scholar]
  44. Hart’s America, 1945–1960 [PhD thesis], University of Oxford 2013. [Google Scholar]
  45. Schmitt C., Nauka o konstytucji, Warszawa 2013. [Google Scholar]
  46. Schultz F., Principles of Roman Law, Oxford 1936. [Google Scholar]
  47. Simmel G., Socjologia, Warszawa 1975. [Google Scholar]
  48. Stevens J., Sigmund Freud and International Law, „Law, Culture and the Humanities” 2006, 2, s. 201–217 [Google Scholar]
  49. Szacki J., Historia myśli socjologicznej, Warszawa 2005. [Google Scholar]
  50. Wąsowicz M., Historia ustroju państw zachodu. Zarys wykładu, Warszawa 2011. [Google Scholar]
  51. West R., Law, Rights, and Other Totemic Illusions: Legal Liberalism and Freud’s Theory of the Rule of Law, „University of Pennsylvania Law Review” 1986, 4, s. 817–882. [Google Scholar]
  52. Wexler P., A Secular Alchemy of Social Science: The Denial of Jewish Messianism in Freud and Durkheim, „Theoria: A Journal of Social and Political Theory” 2008, 116, s. 1–21. [Google Scholar]
  53. Youlan F., Krótka historia filozofii chińskiej, Kraków 2001. [Google Scholar]

Full metadata record

Cite this record

APA style

Katkowski, Krzysztof (2023). Pojęcie prawa u Freuda i Durkheima. Fakt społeczny, obiekt czy tabu?. (2023). Pojęcie prawa u Freuda i Durkheima. Fakt społeczny, obiekt czy tabu?. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, 15(1), 153-175. https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.576 (Original work published 3/2023AD)

MLA style

Katkowski, Krzysztof. “Pojęcie Prawa U Freuda I Durkheima. Fakt Społeczny, Obiekt Czy Tabu?”. 3/2023AD. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, vol. 15, no. 1, 2023, pp. 153-175.

Chicago style

Katkowski, Krzysztof. “Pojęcie Prawa U Freuda I Durkheima. Fakt Społeczny, Obiekt Czy Tabu?”. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem, 15, no. 1 (2023): 153-175. doi:10.7206/kp.2080-1084.576.

Copyright info

copyright info

CC-BY

People also read: