en pl
en pl

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

Show issue
Year 2018 
Volume 10 
Issue 2

Język pisany, reguła prawna i abstrakcyjna moneta – archaiczne początki myślenia naukowo-filozoficznego

Jerzy Oniszczuk
Szkoła Główna Handlowa

2018 10 (2) Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

DOI 10.7206/kp.2080-1084.200

Abstract

Ważny dla naukowego i filozoficznego sposobu myślenia jest problem okoliczności, które wpłynęły na wykształcenie takiego typu rozważań, różnego od objaśniania rzeczywistości za pomocą mitologicznych wierzeń. Sensem umysłowych poszukiwań człowieka filozofującego okazał się namysł nad regułą, nad kierującą wszystkim zasadą, tj. zarówno światem naturalnym (kosmosem), jak i relacjami między ludźmi. Doszło do tego sposobu myślenia po tym, gdy pojawiła się potrzeba i możliwość spisania (ustanowienia) abstrakcyjnych norm prawa (nomos) dla pewności i sprawdzalności orzecznictwa, dla obrotu gospodarczego, a zwłaszcza dla własności (prawo cywilne), wartość której wyrażono abstrakcyjnie w pieniądzu monetarnym. Były to znaczące okoliczności dla zainicjowania i rozwoju myślenia naukowo-filozoficznego (abstrakcyjnego). Innymi fundamentalnymi warunkami rozwoju nauki i filozofii była wolność, równość i uznanie dla inności, a także nieortodoksyjny charakter wierzeń (mitów). Te zapewniała zaś obywatelska, kosmopolityczna i rozwinięta gospodarczo polis, zwłaszcza demokratyczna. Owe warunki rozwoju nauki i okazały się uniwersalne i ponadczasowe.

References

  1. Arystoteles, Polityka, Warszawa 2004. [Google Scholar]
  2. Bravo B., Wipszycka E., Historia starożytnych Greków, t. 1, Do końca wojen perskich, Warszawa1988. [Google Scholar]
  3. Chadwick J., Odczytanie pisma linearnego B, Warszawa 1964. [Google Scholar]
  4. Cross M., The Creativity of Crete. City States and the Foundation of the Modern World, Oxford 2011. [Google Scholar]
  5. Gadamer H.G., Początek filozofii, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  6. Gajda J., Prawo natury i umowa społeczna w filozofii przedsokratejskiej, Wrocław 1986. [Google Scholar]
  7. Hammond N.G.L., Dzieje Grecji, Warszawa 1994. [Google Scholar]
  8. Hansen M.H., Polis. Wprowadzenie do dziejów greckiego miasta-państwa w starożytności, Warszawa 2011. [Google Scholar]
  9. Herodot, Dzieje, Warszawa 2004. [Google Scholar]
  10. Hezjod, Prace i dnie, Wrocław 1952. [Google Scholar]
  11. Homer, Odyseja, tłum. L. Siemieński, oprac. Z. Kubiak, Warszawa 1990. [Google Scholar]
  12. Krawczuk A., Mity, mędrcy, polityka, Warszawa 1975. [Google Scholar]
  13. Krońska I., [w:] Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, Warszawa 2006. [Google Scholar]
  14. Lengauer W., Religijność starożytnych Greków, Warszawa 1994. [Google Scholar]
  15. Lengauer W., Starożytna Grecja okresu archaicznego i klasycznego, Warszawa 1999. [Google Scholar]
  16. Murray O., Narodziny Grecji, Warszawa 2004. [Google Scholar]
  17. Nightingale A.W., The Philosophers in Archaic Greek Culture, [w:] H.A. Shapiro, Introduction, [w:] H.A. Shapiro (red.), The Cambridge Companion to Archaic Greece, Cambridge 2007. [Google Scholar]
  18. Oniszczuk J., Hezjod: prefilozofia pracy, sprawiedliwości i hybris, [w:] M. Latos-Miłkowska, Ł. Pisarczyk (red.), Prawo pracy między gospodarką a ochroną pracy. Księga jubileuszowa Profesora Ludwika Florka, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  19. Oniszczuk J., Sprawiedliwość jako wieczna i regularna wymiana według inteligentnej miary. Poszukiwanie prawa, [w:] J. Osiński (red.), Kapitalizm a sprawiedliwość społeczna, Warszawa 2016, s. 13–67. [Google Scholar]
  20. Oniszczuk J., Użyteczność wiedzy, władzy, państwa i prawa w poszukiwaniach pitagorejskich, „Państwo Prawne” 2015, 1(5), s. 7–57. [Google Scholar]
  21. Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 1, Lublin 2008. [Google Scholar]
  22. Stamatellos G., Introduction to Presocratics, Malden–Oxford 2012. [Google Scholar]
  23. Szulczewski G., Aporie filozofii a kondycja racjonalizmu, Warszawa 2006. [Google Scholar]
  24. Arystoteles, Polityka, Warszawa 2004. [Google Scholar]
  25. Bravo B., Wipszycka E., Historia starożytnych Greków, t. 1, Do końca wojen perskich, Warszawa1988. [Google Scholar]
  26. Chadwick J., Odczytanie pisma linearnego B, Warszawa 1964. [Google Scholar]
  27. Cross M., The Creativity of Crete. City States and the Foundation of the Modern World, Oxford 2011. [Google Scholar]
  28. Gadamer H.G., Początek filozofii, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  29. Gajda J., Prawo natury i umowa społeczna w filozofii przedsokratejskiej, Wrocław 1986. [Google Scholar]
  30. Hammond N.G.L., Dzieje Grecji, Warszawa 1994. [Google Scholar]
  31. Hansen M.H., Polis. Wprowadzenie do dziejów greckiego miasta-państwa w starożytności, Warszawa 2011. [Google Scholar]
  32. Herodot, Dzieje, Warszawa 2004. [Google Scholar]
  33. Hezjod, Prace i dnie, Wrocław 1952. [Google Scholar]
  34. Homer, Odyseja, tłum. L. Siemieński, oprac. Z. Kubiak, Warszawa 1990. [Google Scholar]
  35. Krawczuk A., Mity, mędrcy, polityka, Warszawa 1975. [Google Scholar]
  36. Krońska I., [w:] Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, Warszawa 2006. [Google Scholar]
  37. Lengauer W., Religijność starożytnych Greków, Warszawa 1994. [Google Scholar]
  38. Lengauer W., Starożytna Grecja okresu archaicznego i klasycznego, Warszawa 1999. [Google Scholar]
  39. Murray O., Narodziny Grecji, Warszawa 2004. [Google Scholar]
  40. Nightingale A.W., The Philosophers in Archaic Greek Culture, [w:] H.A. Shapiro, Introduction, [w:] H.A. Shapiro (red.), The Cambridge Companion to Archaic Greece, Cambridge 2007. [Google Scholar]
  41. Oniszczuk J., Hezjod: prefilozofia pracy, sprawiedliwości i hybris, [w:] M. Latos-Miłkowska, Ł. Pisarczyk (red.), Prawo pracy między gospodarką a ochroną pracy. Księga jubileuszowa Profesora Ludwika Florka, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  42. Oniszczuk J., Sprawiedliwość jako wieczna i regularna wymiana według inteligentnej miary. Poszukiwanie prawa, [w:] J. Osiński (red.), Kapitalizm a sprawiedliwość społeczna, Warszawa 2016, s. 13–67. [Google Scholar]
  43. Oniszczuk J., Użyteczność wiedzy, władzy, państwa i prawa w poszukiwaniach pitagorejskich, „Państwo Prawne” 2015, 1(5), s. 7–57. [Google Scholar]
  44. Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. 1, Lublin 2008. [Google Scholar]
  45. Stamatellos G., Introduction to Presocratics, Malden–Oxford 2012. [Google Scholar]
  46. Szulczewski G., Aporie filozofii a kondycja racjonalizmu, Warszawa 2006. [Google Scholar]

Full metadata record

Cite this record

APA style

Oniszczuk, Jerzy (2018). Język pisany, reguła prawna i abstrakcyjna moneta – archaiczne początki myślenia naukowo-filozoficznego. (2018). Język pisany, reguła prawna i abstrakcyjna moneta – archaiczne początki myślenia naukowo-filozoficznego. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, 10(2), 212-237. https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.200 (Original work published 2018)

MLA style

Oniszczuk, Jerzy. “Język Pisany, Reguła Prawna I Abstrakcyjna Moneta – Archaiczne Początki Myślenia Naukowo-Filozoficznego”. 2018. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, vol. 10, no. 2, 2018, pp. 212-237.

Chicago style

Oniszczuk, Jerzy. “Język Pisany, Reguła Prawna I Abstrakcyjna Moneta – Archaiczne Początki Myślenia Naukowo-Filozoficznego”. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem, 10, no. 2 (2018): 212-237. doi:10.7206/kp.2080-1084.200.