Marcus Tullius Cicero, who was an active politician, diplomat, philosopher, and statesman during the declining period of the Roman Republic, became an ideal inspiration for leading figures of the American Revolution because of his attitudes and scholarly activities. The influence of his views can be seen in the political system and the Federal Constitution of the United States. In addition, the natural law he advocated and the concept of private property became the foundation on which the American legal system is based.

Prawo spółek handlowych będące częścią prawa prywatnego jest przeniknięte przez zasadę autonomii woli. Przeważający pogląd zakłada, że wspomniana zasada wyraża się w obowiązywaniu bardziej szczegółowej zasady wolności umów, zaczerpniętej z prawa zobowiązań. Pomimo istnienia pewnych argumentów przemawiających za tym poglądem bliższa analiza pozwala go zakwestionować. Miarodajne jest tu stanowisko nauki niemieckiej, która zdaje się odchodzić od stosowania tego pojęcia w prawie spółek handlowych na rzecz stosowania bardziej adekwatnego, którym jest zasada wolności zrzeszania się. Treść tej zasady jest bardziej dostosowana do istoty spółki handlowej. Tymczasem próba rozciągnięcia treści zasady wolności umów na całość sytuacji, w której znajduje się wspólnik i spółka handlowa, zwłaszcza kapitałowa, prowadzi do wniosku, że treść tej zasady nie jest adekwatna, a niekiedy wręcz sprzeczna z istotą spółki handlowej. Swoboda kształtowania spraw wewnętrznych w spółce kapitałowej nie przysługuje wspólnikom, ale organowi spółki handlowej, którym jest walne zgromadzenie. W efekcie mając na uwadze Konstytucję RP, która przyznaje obywatelom wolność zrzeszania się, należy sformułować zasadę wolności zrzeszania się w prawie spółek handlowych i zaproponować w oparciu o te przepisy dostosowaną do istoty spółek handlowych treść tej zasady.

Academics and faculty members are entangled in many interests. Selfless science for cognitive purposes is a thing of the past. There is a constant game of the power over knowledge. Apart from scientists, many entities with various interests are participants of the game. They are: politicians, officials, academic administration, research sponsors, accreditation agencies, publishers, resort scientific institutes, industry, business. The scientists themselves sometimes work for the truth and sometimes they work for profit; they create knowledge which is public property, or when they are employed commercially, e.g. by the industry, they create private knowledge. This paper presents five factors which may contribute to restricting the cognitive autonomy of the scientists.

Przedmiotem artykułu jest zagadnienie możliwości regulacji spraw dotyczących szkolnictwa wyższego w aktach wykonawczych i wewnętrznych. Na tle zasady autonomii szkół wyższych i zasad dotyczących tworzenia prawa, w szczególności zasad wydawania rozporządzeń, zarysowano dopuszczalne granice delegowania materii odnoszącej się do szkolnictwa wyższego do rozporządzeń, a także aktów wewnętrznych szkół wyższych. Wskazano też, że nieprawidłowy podział materii między ustawę a rozporządzenie nie tylko narusza konstytucyjne reguły tworzenia prawa, ale też jest sprzeczny z ochroną zaufania podmiotów do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz zasadą podziału i równowagi władzy. Wadliwe kształtowanie systemu szkolnictwa wyższego nie sprzyja jakości kształcenia oraz prowadzeniu badań naukowych. Utrudnia to również realizację wolności nauki.