en pl
en pl

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

Show issue
Year 2018 
Volume 10 
Issue 3

When Justice Merely Becomes Intuition. On the Threats Related to the Application of Article 58 § 2 of the Civil Code in Social Security Law

Wojciech Zomerski
Uniwersytet Wrocławski

2018 10 (3) Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

DOI 10.7206/kp.2080-1084.244

Abstract

The main aim of this paper is to consider the acceptability of application of Article 58 § 2 of the Polish Civil Code in the social security law in the regard to employment contract with pregnant women from the point of theory of justice. I argue that application of Article 58 § 2 of the Polish Civil Code resulting in exclusion of pregnant women from social security system not only might be doubtful from the constitutional law perspective, but it is also problematic from the point of view of the concept of justice realized by social security law. In the first part I recall in short basic typologies and definitions of justice. This leads to the observation, that although in philosophy there is no one understanding of justice, this notion has a long and established tradition. In following parts I ana- lyze which concepts of justice are being realized by constitutional law, civil law and social security law. I argue that as constitutional law and social security law deal mostly with distributive justice, civil law realizes mostly commutative justice, which also concerns Article 58 § 2 of the Polish Civil Code. In the last part I demonstrate consequences of applying Article 58 § 2 of the Polish Civil Code in the social security law on the example of pregnant women being excluded from the social security system. This is followed by the final conclusion that although also for lawyers notion of justice has a long tradition, it is often im- posed in spite of "locally" realized types of justice, which leads to unwelcome and unforeseeable consequences.

References

  1. Antonów K., Zasady równości i sprawiedliwości społecznej w prawie emerytalnym, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin - Polonia, Sectio G" 2015, 62(2). [Google Scholar]
  2. Arystoteles, Etyka nikomachejska, Warszawa 1956. Bartuś Z., Kobiety w ciąży pod lupą ZUS, 11Dziennik Polski" 23.05.2016, www.dziennikpol-ski24.pl/aktualnosci/a/kobiety-w-ciazy-pod-lupa-zus,10023266/ (dostęp: 18.08.2017). Bednarz P., Kobiety w ciąży na celowniku ZUS?, 6.05.2016, http://biznes.onet.pl/wiado-mosci/kraj/zus-kontroluje-kobiety-w-ciazy/jk1z0e (dostęp: 18.08.2017). [Google Scholar]
  3. Frączyk J., ZUS walczy z ciężarnymi kobietami. Wojna o kilkadziesiąt milionów złotych, 13.09.2016, https://finanse.wp.pl/zus-walczy-z-ciezarnymi-kobietami-wojna-o-kilkadziesiat-milionow-zlotych- 6111706701731457a (dostęp: 18.08.2017). [Google Scholar]
  4. Garlicki L., Komentarz, Komentarz do art. 67, [w:] L. Garlicki (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 3, Warszawa 2005. [Google Scholar]
  5. Gniewek E., Machnikowski P. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2017. Jaworska K., Główne cechy ubezpieczeń społecznych, [w:] M. Czuryk, K. Naumowicz (red.),Prawo ubezpieczeń społecznych. Wybrane problemy, Olsztyn 2016. [Google Scholar]
  6. Jończyk J., Prawo zabezpieczenia społecznego, Warszawa 2006. [Google Scholar]
  7. Jończyk J., Sposób i miara zabezpieczenia społecznego, 11Państwo i Prawo" 2011, 10. Kaczmarczyk H., Sprawiedliwość społeczna jako podstawa ładu społecznego, 11Studia i Materiały, Miscellanea Oeconomicae" 2016, 20(2). [Google Scholar]
  8. Kowalik T., Sprawiedliwość społeczna a nowy ład społeczny, Trybunał Konstytucyjny, Podstawowe założenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2010, http://www.pte. pl/pliki/2/12/TryKonTK610_03.08.2010.pdf (dostęp: 2.02.2018). [Google Scholar]
  9. Kurosz K., Sprawiedliwość prawnomaterialna a proceduralna - kilka uwag na temat napięć między różnymi postaciami sprawiedliwości w prawie cywilnym, [w:] T. Giaro (red.), Między prawem cywilnym materialnym a procesowym, Warszawa 2017. [Google Scholar]
  10. Lach E., O solidarności społecznej w „ubezpieczeniu zdrowotnym", https://prawo.amu.edu.pl/data/assets/pdf_file/0011/176168/dr-hab.-Lach.pdf (dostęp: 2.02.18). [Google Scholar]
  11. Mańko R., Demons of the Past? Legal Survivals of the Socialist Legal Tradition In Contemporary Polish Private Law, [w:] R. Mańko, C. Cercel, A. Sulikowski (red.), Law and Critique in Central Europe. Questioning the Past. Resisting the Present, Oxford 2016. [Google Scholar]
  12. Molga T., ZUS wmawia prezesowi firmy, że nie potrzebował tej pracownicy. Tylko dlatego, że muszą wypłacić jej duży macierzyński, 26.04.2017, http://natemat.pl/206763,zus-poluje- ma-bogate-matki-urodzisz-wezmiesz-zwolnienie-czy-macierzynski-i-od-razu-przychodza-do-firmy-po-pieniadze (dostęp: 18.08.2017). [Google Scholar]
  13. Perelman Ch., O sprawiedliwości, Warszawa 1959. [Google Scholar]
  14. Piechowiak M., Aksjologiczne podstawy polskiego prawa, [w:] T. Guz, J. Głuchowski, M.R. Pałubska (red.), Synteza prawa polskiego od 1989 roku, Warszawa 2013, s. 39-70. [Google Scholar]
  15. Pietrzykowski T., Intuicja prawnicza. W stronę zewnętrznej integracji teorii prawa, Warszawa 2012. [Google Scholar]
  16. Podleśna-Ślusarczyk E., ZUS poluje na ciężarne, 16.09.2016, http://babyonline.pl/zus--poluje-na-ciezarne,aktualnosci-artykul,21047,r1p1.html (dostęp: 18.08.2017). [Google Scholar]
  17. Prokop K., Ubezpieczenia społeczne a konstytucyjna idea sprawiedliwości społecznej, [w:] M. Czuryk, K. Naumowicz (red.), Prawo ubezpieczeń społecznych. Wybrane problemy, Olsztyn 2016. [Google Scholar]
  18. Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Warszawa 1994. [Google Scholar]
  19. Rozpędek M., ZUS nagminnie obniża wynagrodzenia kobiet w ciąży, 9.05.2016, https:// wiadomosci.wp.pl/zus-nagminnie-obniza-wynagrodzenia-kobiet-w-ciazy-ekspert- taka-praktyka-budzi-watpliwosci-6027385733403777a (dostęp: 08.18.2017). [Google Scholar]
  20. Safjan M., Sprawiedliwość społeczna – intuicja czy teoria?, 11Rzeczpospolita" 19.04.1999, http://archiwum.rp.pl/artykul/223522_Sprawiedliwosc_spoleczna_-_intuicja_czy_ teoria.html (dostęp: 4.02.2018). [Google Scholar]
  21. Stelmach J., Intuicja prawnicza, [w:] K. Baran (red.), Dziedzictwo prawne XX wieku: księga pamiątkowa z okazji 150-lecia Towarzystwa Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001. [Google Scholar]
  22. Stoiński A., Zmiany sensu pojęcia sprawiedliwości społecznej w perspektywie celów państwa socjalnego, 11Świat Idei i Polityki" 2016, 15, s. 51-65. [Google Scholar]
  23. Strzyczkowski K., Zasada państwa sprawiedliwości społecznej jako zasada publicznego prawa gospodarczego, 11Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 2007, 69(4). [Google Scholar]
  24. Sulikowski A., Government of Judges and Neoliberal Ideology: the Polish Case, [w:] R. Mańko, C. Cercel, A. Sulikowski (red.), Law and Critique in Central Europe. Questioning the Past. Resisting the Present, Oxford 2016. [Google Scholar]
  25. Szewczak W., Sprawiedliwość dystrybutywna jako charakterystyka funkcji podziału dóbr, [w:] W. Kaute, T. Słupik, A. Turoń (red.), Sprawiedliwość w kulturze europejskiej, Katowice 2011. [Google Scholar]
  26. Szubert W., Ubezpieczenie społeczne. Zarys systemu, Warszawa 1987. [Google Scholar]
  27. Ślebzak K., Aksjologiczne podstawy prawa ubezpieczeń społecznych ze szczególnym uwzględ- nieniem solidarności i sprawiedliwości - przyczynek do dyskusji, referat, XIX Zjazd Katedr i Zakładów Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, Poznań 15-17 maja 2013 r. [Google Scholar]
  28. Tkacz S., Rozumienie sprawiedliwości w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Katowice 2003. [Google Scholar]
  29. Wilejczyk M., Zagadnienia etyczne części ogólnej prawa cywilnego, Warszawa 2014. Wratny J., Prawo do wynagrodzenia za pracę w świetle zasad sprawiedliwości i równości, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin - Polonia, Sectio G" 2015, 62(2). Zieliński T., Ubezpieczenia społeczne pracowników. Zarys systemu prawnego - część ogólna, Warszawa-Kraków 1994. [Google Scholar]
  30. Ziembiński Z., O pojmowaniu sprawiedliwości, Lublin 1992. Zomerski W., Umowa o pracę, ciąża i świadczenia z ubezpieczeń społecznych, 11Rzeczpospolita"8.12.2017, www.rp.pl/Kadry/312089987-Umowa-o-prace-ciaza-i-swiadczenia-zubezpieczen-spolecznych.html (dostęp: 24.04.2018). [Google Scholar]
  31. ZUS kontroluje kobiety w ciąży, http://zus.pox.pl/zus/zus-kontroluje-kobiety-w-ciazy. htm, 27.01.2015 (dostęp: 18.08.2017). [Google Scholar]

Full metadata record

Cite this record

APA style

Zomerski, Wojciech (2018). When Justice Merely Becomes Intuition. On the Threats Related to the Application of Article 58 § 2 of the Civil Code in Social Security Law. (2018). When Justice Merely Becomes Intuition. On the Threats Related to the Application of Article 58 § 2 of the Civil Code in Social Security Law. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, 10(3), 317-337. https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.244 (Original work published 2018)

MLA style

Zomerski, Wojciech. “When Justice Merely Becomes Intuition. On The Threats Related To The Application Of Article 58 § 2 Of The Civil Code In Social Security Law”. 2018. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, vol. 10, no. 3, 2018, pp. 317-337.

Chicago style

Zomerski, Wojciech. “When Justice Merely Becomes Intuition. On The Threats Related To The Application Of Article 58 § 2 Of The Civil Code In Social Security Law”. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem, 10, no. 3 (2018): 317-337. doi:10.7206/kp.2080-1084.244.