Trudne wybory – kto może liczyć na odpowiednią opiekę zdrowotną podczas pandemii COVID-19 w 2020 roku?

Łaszewska-Hellriegel, Martyna; Hellriegel, Christoph

Abstrakt

Pandemia w 2020 roku zmusiła nas do ponownego przemyślenia kwestii, kto powinien otrzymać opiekę zdrowotną w pierwszej kolejności. Celem niniejszego artykułu jest krótkie przedstawienie reakcji na pandemię dwóch krajów Szwecji i USA. Autorzy pragną pokazać, w jaki sposób funkcje przepisów i wytycznych stosowanych przez szpitale i instytucje w czasie pandemii COVID-19 różnią się od celów polityki zdrowotnej opartej na zasadach teorii sprawiedliwości dystrybucyjnej. Artykuł więc zaryzykuje pierwszą, wstępną ocenę funkcji prawa w sytuacji kryzysowej. Po krótkim podsumowaniu głównych założeń teorii sprawiedliwości dystrybucyjnej zostaną przeanalizowane dwa przypadki: wytyczne władz lokalnych Szwecji i amerykańskie plany triage funkcjonujące podczas pandemii COVID-19. Wynikiem przeprowadzonej analizy jest teza, że cel teorii sprawiedliwości różni się od funkcji stosowanych przepisów. W przypadku Szwecji zalecenia te wydają się wyraźnie przedkładać młode życie nad starsze, nawet bez zaistnienia sytuacji niedoborów zasobów. W przypadku amerykańskim widzimy więcej celów sprawiedliwości dystrybucyjnej implementowanych w przykładowych triagach jednak nie są one wolne od elementów dyskryminacyjnych. Autorzy postulują więc wzmocnienie mobilności zasobów opieki zdrowotnej w celu zmniejszenia sytuacji kryzysowych. Wartość poznawcza artykułu ma charakter międzynarodowy a skierowana jest do polskich odbiorców, którzy czy to na poziomie szpitala czy na poziomie legislacyjnym borykają się z tymi problemami.

Słowa kluczowe

triage (1)panedemia COVID-19 (1)sprawiedliwość dystrybucyjna (1)opieka zdrowotna (5)respiratory (1)

Powiązania

Andersen L., Hansen E.T., Johannesen N., Sheridan A., Pandemic, Shutdown and Consumer Spending: Lessons from Scandinavian Policy Responses to COVID-19, arXiv:2005.04630v1 (dostęp: 13.08.2020). [Google Scholar]
Beuchamp T.L., Childress J.F., Principles of biomedical ethics, New York 1989. [Google Scholar]
Blackorby Ch., Bossert W., Donaldson D., Chapter 11 Utilitarianism and the theory of justice, [w:] K.J. Arrow, A.K. Sen, K. Suzumura (red.), Handbook for Social Choice and Welfare, North Holland 2002, s. 543–596. [Google Scholar]
Buchmann A., Health care delivery and resource allocation, [in:] R.M. Veatch (red.), Medical Ethics, Boston MA 1997, s. 351–380. [Google Scholar]
Cook K.S., Hegtvedt K.A., Distributive Justice, Equity, and Equality, „Annual Review of Sociology” 1983, 9(1), s. 217–241. [Google Scholar]
Dorn A., van, Cooney R.E., Sabin M.L., COVID-19 exacerbating inequalities in the US, „The Lancet” 2020, 395(10232), s. 1243–1244. [Google Scholar]
Gatter R., Moskop J., From Futility to Triage, „The Journal of Medicine and Philosophy: A Forum for Bioethics and Philosophy of Medicine” 1995, 2, s. 191–205. [Google Scholar]
Harris J., QUALYfing the Value of Life, „Journal Medical Ethics” 1987, 13, s. 117–122. [Google Scholar]
Hirose I., Egalitarianism, Routledge 2014. [Google Scholar]
King C., Einhorn L., Brusselares N. i in., Covid-19 a very visible pandemic, „The Lancet”, 2020, 396(10233). [Google Scholar]
Korhonen J., Granberg B., Sweden Backcasting, Now? – Strategic Planning for Covid-19 Mitigation, „A Liberal Democracy, Sustainability” 2020, 12(10). [Google Scholar]
Kwok K.O., Lai F., Wei W.I., Yeung S., Wong S., Letter to the Editor, Herd immunity – estimating the level required to halt the COVID-19 epidemics in affected countries, „Journal of Infection” 2020, 80(6). [Google Scholar]
Mainz J., Health Care and Medical Priorities Commission. No Easy Choices: The Difficult Priorities of Healthcare. Stockholm, Ministry of Health and Social Affairs, „Scandinavian Journal of Social Medicine” 1995, 23. [Google Scholar]
McHugh N., Baker R.M., Mason H., Williamson L., van Exel J. i in., Extending life for people with a terminal illness: a moral right and an expensive death? Exploring societal perspectives, „BMC Medical Ethics” 2015, 16, s. 1–15. [Google Scholar]
McKee M., For Debate: Setting priorities: can Britain learn from Sweden?, „BMJ” 1996, 312. [Google Scholar]
Peres Bota D., Melot C., Lopes Ferreira F. i in., The Multiple Organ Dysfunction Score (MODS) versus the Sequential Organ Failure Assessment (SOFA) score in outcome prediction, „Intensive Care Med” 2020, 28, s. 1619–1624. [Google Scholar]
Rescher N., The Allocation of exotic Medical Lifesaving Therapy, „Ethics” 1969, 79, s. 173–186. [Google Scholar]
Savage M., Coronavirus: What’s going wrong in Sweden’s care homes?, https://www.bbc.com/news/world-europe-52704836, 19.05.2020 (dostęp: 20.07.2020). [Google Scholar]
Vallentyne P., Oxford Handbook of Political Philosophy, Oxford 2012. [Google Scholar]
Vaughn L., Bioethics, Principles, Issues and Cases, Oxford 2010. [Google Scholar]
White D.B., Lo B., A Framework for Rationing Ventilators and Critical Care Beds During the COVID-19 Pandemic, „JAMA” 2020, 323(18). [Google Scholar]

Kompletne metadane

Cytowanie zasobu

APA style

Łaszewska-Hellriegel, Martyna & Hellriegel, Christoph (2020). Trudne wybory – kto może liczyć na odpowiednią opiekę zdrowotną podczas pandemii COVID-19 w 2020 roku?. (2020). Trudne wybory – kto może liczyć na odpowiednią opiekę zdrowotną podczas pandemii COVID-19 w 2020 roku?. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, 12(4), 105-123. https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.412 (Original work published 12/2020n.e.)

MLA style

Łaszewska-Hellriegel, Martyna and Hellriegel, Christoph. „Trudne Wybory – Kto Może Liczyć Na Odpowiednią Opiekę Zdrowotną Podczas Pandemii Covid-19 W 2020 Roku?”. 12/2020n.e. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, t. 12, nr 4, 2020, ss. 105-123.

Chicago style

Łaszewska-Hellriegel, Martyna and Hellriegel, Christoph. „Trudne Wybory – Kto Może Liczyć Na Odpowiednią Opiekę Zdrowotną Podczas Pandemii Covid-19 W 2020 Roku?”. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem, 12, nr 4 (2020): 105-123. doi:10.7206/kp.2080-1084.412.

Prawa autorskie

CC-BY

[1] Andersen L., Hansen E.T., Johannesen N., Sheridan A., Pandemic, Shutdown and Consumer Spending: Lessons from Scandinavian Policy Responses to COVID-19, arXiv:2005.04630v1 (dostęp: 13.08.2020). [Google Scholar]

[2] Beuchamp T.L., Childress J.F., Principles of biomedical ethics, New York 1989. [Google Scholar]

[3] Blackorby Ch., Bossert W., Donaldson D., Chapter 11 Utilitarianism and the theory of justice, [w:] K.J. Arrow, A.K. Sen, K. Suzumura (red.), Handbook for Social Choice and Welfare, North Holland 2002, s. 543–596. [Google Scholar]

[4] Buchmann A., Health care delivery and resource allocation, [in:] R.M. Veatch (red.), Medical Ethics, Boston MA 1997, s. 351–380. [Google Scholar]

[5] Cook K.S., Hegtvedt K.A., Distributive Justice, Equity, and Equality, „Annual Review of Sociology” 1983, 9(1), s. 217–241. [Google Scholar]

[6] Dorn A., van, Cooney R.E., Sabin M.L., COVID-19 exacerbating inequalities in the US, „The Lancet” 2020, 395(10232), s. 1243–1244. [Google Scholar]

[7] Gatter R., Moskop J., From Futility to Triage, „The Journal of Medicine and Philosophy: A Forum for Bioethics and Philosophy of Medicine” 1995, 2, s. 191–205. [Google Scholar]

[8] Harris J., QUALYfing the Value of Life, „Journal Medical Ethics” 1987, 13, s. 117–122. [Google Scholar]

[9] Hirose I., Egalitarianism, Routledge 2014. [Google Scholar]

[10] King C., Einhorn L., Brusselares N. i in., Covid-19 a very visible pandemic, „The Lancet”, 2020, 396(10233). [Google Scholar]

[11] Korhonen J., Granberg B., Sweden Backcasting, Now? – Strategic Planning for Covid-19 Mitigation, „A Liberal Democracy, Sustainability” 2020, 12(10). [Google Scholar]

[12] Kwok K.O., Lai F., Wei W.I., Yeung S., Wong S., Letter to the Editor, Herd immunity – estimating the level required to halt the COVID-19 epidemics in affected countries, „Journal of Infection” 2020, 80(6). [Google Scholar]

[13] Mainz J., Health Care and Medical Priorities Commission. No Easy Choices: The Difficult Priorities of Healthcare. Stockholm, Ministry of Health and Social Affairs, „Scandinavian Journal of Social Medicine” 1995, 23. [Google Scholar]

[14] McHugh N., Baker R.M., Mason H., Williamson L., van Exel J. i in., Extending life for people with a terminal illness: a moral right and an expensive death? Exploring societal perspectives, „BMC Medical Ethics” 2015, 16, s. 1–15. [Google Scholar]

[15] McKee M., For Debate: Setting priorities: can Britain learn from Sweden?, „BMJ” 1996, 312. [Google Scholar]

[16] Peres Bota D., Melot C., Lopes Ferreira F. i in., The Multiple Organ Dysfunction Score (MODS) versus the Sequential Organ Failure Assessment (SOFA) score in outcome prediction, „Intensive Care Med” 2020, 28, s. 1619–1624. [Google Scholar]

[17] Rescher N., The Allocation of exotic Medical Lifesaving Therapy, „Ethics” 1969, 79, s. 173–186. [Google Scholar]

[18] Savage M., Coronavirus: What’s going wrong in Sweden’s care homes?, https://www.bbc.com/news/world-europe-52704836, 19.05.2020 (dostęp: 20.07.2020). [Google Scholar]

[19] Vallentyne P., Oxford Handbook of Political Philosophy, Oxford 2012. [Google Scholar]

[20] Vaughn L., Bioethics, Principles, Issues and Cases, Oxford 2010. [Google Scholar]

[21] White D.B., Lo B., A Framework for Rationing Ventilators and Critical Care Beds During the COVID-19 Pandemic, „JAMA” 2020, 323(18). [Google Scholar]

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem