Tematem tego artykułu są publicznoprawne instrumenty kontroli wykonywania obowiązków przez doktoranta studiującego w szkole doktorskiej. W opracowaniu przestawiono złożony status doktoranta, na który składają się zarówno obowiązki publicznoprawne, jak i cywilnoprawne (wynikające z indywidualnego planu badawczego) oraz zarysowano model należytej staranności w nauce (obowiązujący też doktoranta). Okazuje się, że w pierwszym okresie studiów doktoranckich istotny wpływ na rozwój naukowy doktoranta ma jego bezpośrednie uczestnictwo w zaję-ciach. Niestety, w praktyce okazuje się, że instrumenty prawne, które posiada szkoła doktorska w zakresie kontroli tego obowiązku są nieefektywne, gdyż nie ma możliwości weryfikacji autentyczności zwolnień lekarskich. W ostatniej części przedstawiono więc publicznoprawne sankcje ze wskazaniem, jakie zmiany należałoby wprowadzić w obowiązujących przepisach, aby zapobiec nadużyciom w pobieraniu stypendium przez osoby, które tylko pozorują działania naukowe. Te zmiany nie spowodują dodatkowych kosztów w finansach publicznych, lecz tylko uszczelnią ten system.