en pl
en pl

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

Show issue
Year 2019 
Volume 11 
Issue 1

100 lat państwowości czechosłowackiej i polskiej. Podobieństwa i różnice

Maria Kruk
Uczelnia Łazarskiego, Wydział Prawa i Administracji

2019 11 (1) Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

DOI 10.7206/kp.2080-1084.282

Article contents

Abstract

100 years of constitutionalism of two neighbouring European states – Czechoslovakia, later becoming the Czech Republic, and Poland – encourage a reflection on the paths of development of their respective constitutions, on the historical stages and successive political transformations, not just in the context of individual constitutionalisms of each of those states but with an emphasis on the similarities and differences in this domain. And this is what this study focuses on. Starting from the common fate of rebirth of both states after WWI through the inter-war efforts to establish democratic constitutional systems and the obstacles found on the way, followed by the post-WWII period of real socialism ending with the era of transformations and stabilisation as democratic states of law. The text explores all the similarities found in both general aspects – like the references to the European tradition of parliamentary governance – and in certain specific solutions – like the differences in the concept of the two-chamber parliament. But there are also situations occurring in only one of the states, e.g. the federalisation of Czechoslovakia, the emergence of two separate states of the Czechs and Slovaks, or the differences in the course and sequence of events of democratic transformations in each of the states in the 1980s (martial law in Poland and the Velvet Revolution in Czechoslovakia), which brings us to the conclusion that despite all the possible differences, the two constitutional systems have actually been very similar to each other.

References

  1. Ankieta o Konstytucji z 17 marca 1921 r., Warszawa 2014. [Google Scholar]
  2. Barelli Y., La révolution de velours, Paris 1990. [Google Scholar]
  3. Chruściak R., Treść małej konstytucji z 1992 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 97. [Google Scholar]
  4. Davies N., Europa. Rozprawa historyka z historią, Kraków 1998. [Google Scholar]
  5. Grzybowski M., Władza wykonawcza w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. i w praktyce jej stosowania (zagadnienia wybrane), [w:] J. Jaskiernia, K. Spryszak (red.), Dwadzieścia lat obowiązywania Konstytucji RP. Polska myśl konstytucyjna a międzynarodowe standardy demokratyczne, Toruń 2017. [Google Scholar]
  6. Heck R., Orzechowski M., Historia Czechosłowacji, Warszawa–Wrocław 1969. [Google Scholar]
  7. Jirásková V., Witkowski Z. (red.), Ústavní systém České republiky a Polské republiky po přistoupení k EU, Praha 2011. [Google Scholar]
  8. Komarnicki W., Polskie prawo polityczne. Geneza i system, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  9. Kraczkowski R., Mała Konstytucja z dnia 20 lutego 1919 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 11. [Google Scholar]
  10. Kruk M., Konstytucja Republiki Czeskiej, Warszawa 1994. [Google Scholar]
  11. Kruk M., La Pologne: la Constitution, la cour constitutionnelle et les inquiétudes de l’opnion internationale, „Krytyka prawa” 2017, 9(1), s. 32–63. [Google Scholar]
  12. Kruk M., O trybie wyboru prezydenta Republiki Czeskiej, [w:] Ustroje. Tradycje i porównania. Księga jubileuszowa prof. Mariana Grzybowskiego, Warszawa 2015. [Google Scholar]
  13. Kruk M., Praktyka konstytucyjna pod rządami małej konstytucji z 1992 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 119. [Google Scholar]
  14. Kruk M., Sąd Konstytucyjny Republiki Czeskiej, [w:] Trzciński J. (red.), Sądy Konstytucyjne w Europie, t. 2., Warszawa 1997, s. 65–142. [Google Scholar]
  15. Makowski J. (red.), Nowe Konstytucje, Warszawa 1925. [Google Scholar]
  16. Malíř J. et al., Česká republika v Evropské unii (2004–2009), Plzeň 2009. [Google Scholar]
  17. Pavlíček V., Hřebejk J., Ústava a ústavní řád České republiky, t. 1., Praha 1994. [Google Scholar]
  18. Pietrzak M., Wpływ rozwiązań małej konstytucji z dnia 20 lutego 1919 r. na Konstytucję RP z dnia 17 marca 1921 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 49. [Google Scholar]
  19. Radziewicz P., Tuleja P., Konstytucyjny spór o granice zmian organizacji i zasad działania Trybunału Konstytucyjnego, czerwiec 2015 – marzec 2016, Warszawa 2017. [Google Scholar]
  20. Rogowski S., Praktyka konstytucyjna w okresie obowiązywania małej konstytucji z 1919 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 27. [Google Scholar]
  21. Rychetský P., Vývoj právního řádu po 17. listopadu 1989 a výhled dalších systémových změn právního řádu, „Právnik” 1992, 3–4. [Google Scholar]
  22. Státnost česká a československá, tradice a kontinuita, [w:] V. Pavlíček, O české státnosti. Úvahy a polemiky, Praha 2002. [Google Scholar]
  23. Suchánek R., Jirásková V. et al., Ústava České republiky w praxi. 15 let platnosti základního zákona, Praha 2009. [Google Scholar]
  24. Trzciński J., Wiącek M., Mała konstytucja z 1992 r. na drodze do uchwalenia Konstytucji RP z 1997 r. – próba uogólnień, [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 149. [Google Scholar]
  25. Witkowski Z., Jirásková V., Witkowska-Chrzczonowicz K. (red.), Konstytucjonalizm czeski i polski 15 i 11 lat po uchwaleniu Konstytucji obu państw, Toruń 2009. [Google Scholar]
  26. Zmiany w Konstytucji RP dotyczące członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Dokumenty z prac zespołu naukowego powołanego przez Marszałka Sejmu, Warszawa 2010. [Google Scholar]
  27. Ankieta o Konstytucji z 17 marca 1921 r., Warszawa 2014. [Google Scholar]
  28. Barelli Y., La révolution de velours, Paris 1990. [Google Scholar]
  29. Chruściak R., Treść małej konstytucji z 1992 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 97. [Google Scholar]
  30. Davies N., Europa. Rozprawa historyka z historią, Kraków 1998. [Google Scholar]
  31. Grzybowski M., Władza wykonawcza w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. i w praktyce jej stosowania (zagadnienia wybrane), [w:] J. Jaskiernia, K. Spryszak (red.), Dwadzieścia lat obowiązywania Konstytucji RP. Polska myśl konstytucyjna a międzynarodowe standardy demokratyczne, Toruń 2017. [Google Scholar]
  32. Heck R., Orzechowski M., Historia Czechosłowacji, Warszawa–Wrocław 1969. [Google Scholar]
  33. Jirásková V., Witkowski Z. (red.), Ústavní systém České republiky a Polské republiky po přistoupení k EU, Praha 2011. [Google Scholar]
  34. Komarnicki W., Polskie prawo polityczne. Geneza i system, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  35. Kraczkowski R., Mała Konstytucja z dnia 20 lutego 1919 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 11. [Google Scholar]
  36. Kruk M., Konstytucja Republiki Czeskiej, Warszawa 1994. [Google Scholar]
  37. Kruk M., La Pologne: la Constitution, la cour constitutionnelle et les inquiétudes de l’opnion internationale, „Krytyka prawa” 2017, 9(1), s. 32–63. [Google Scholar]
  38. Kruk M., O trybie wyboru prezydenta Republiki Czeskiej, [w:] Ustroje. Tradycje i porównania. Księga jubileuszowa prof. Mariana Grzybowskiego, Warszawa 2015. [Google Scholar]
  39. Kruk M., Praktyka konstytucyjna pod rządami małej konstytucji z 1992 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 119. [Google Scholar]
  40. Kruk M., Sąd Konstytucyjny Republiki Czeskiej, [w:] Trzciński J. (red.), Sądy Konstytucyjne w Europie, t. 2., Warszawa 1997, s. 65–142. [Google Scholar]
  41. Makowski J. (red.), Nowe Konstytucje, Warszawa 1925. [Google Scholar]
  42. Malíř J. et al., Česká republika v Evropské unii (2004–2009), Plzeň 2009. [Google Scholar]
  43. Pavlíček V., Hřebejk J., Ústava a ústavní řád České republiky, t. 1., Praha 1994. [Google Scholar]
  44. Pietrzak M., Wpływ rozwiązań małej konstytucji z dnia 20 lutego 1919 r. na Konstytucję RP z dnia 17 marca 1921 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 49. [Google Scholar]
  45. Radziewicz P., Tuleja P., Konstytucyjny spór o granice zmian organizacji i zasad działania Trybunału Konstytucyjnego, czerwiec 2015 – marzec 2016, Warszawa 2017. [Google Scholar]
  46. Rogowski S., Praktyka konstytucyjna w okresie obowiązywania małej konstytucji z 1919 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 27. [Google Scholar]
  47. Rychetský P., Vývoj právního řádu po 17. listopadu 1989 a výhled dalších systémových změn právního řádu, „Právnik” 1992, 3–4. [Google Scholar]
  48. Státnost česká a československá, tradice a kontinuita, [w:] V. Pavlíček, O české státnosti. Úvahy a polemiky, Praha 2002. [Google Scholar]
  49. Suchánek R., Jirásková V. et al., Ústava České republiky w praxi. 15 let platnosti základního zákona, Praha 2009. [Google Scholar]
  50. Trzciński J., Wiącek M., Mała konstytucja z 1992 r. na drodze do uchwalenia Konstytucji RP z 1997 r. – próba uogólnień, [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 149. [Google Scholar]
  51. Witkowski Z., Jirásková V., Witkowska-Chrzczonowicz K. (red.), Konstytucjonalizm czeski i polski 15 i 11 lat po uchwaleniu Konstytucji obu państw, Toruń 2009. [Google Scholar]
  52. Zmiany w Konstytucji RP dotyczące członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Dokumenty z prac zespołu naukowego powołanego przez Marszałka Sejmu, Warszawa 2010. [Google Scholar]

Full metadata record

Cite this record

APA style

Kruk, Maria (2019). Kruk, M. . (2019). 100 lat państwowości czechosłowackiej i polskiej. Podobieństwa i różnice. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, 11(1), 191-214. https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.282 (Original work published 2019)

MLA style

Kruk, Maria. Kruk, M. . “100 Lat Państwowości Czechosłowackiej I Polskiej. Podobieństwa I Różnice”. 2019. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, vol. 11, no. 1, 2019, pp. 191-214.

Chicago style

Kruk, Maria. Kruk, Maria . “100 Lat Państwowości Czechosłowackiej I Polskiej. Podobieństwa I Różnice”. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem, 11, no. 1 (2019): 191-214. doi:10.7206/kp.2080-1084.282.

Copyright info

copyright info

CC-BY

People also read: