Co decyduje o gotowości do podejmowania działań zapobiegawczych na obszarach zagrożonych powtarzającymi się powodziami?

Tyszka, Tadeusz; Konieczny, Roman

Abstrakt

Zbadaliśmy postrzeganie zagrożenia powodzią przez mieszkańców regionów regularnie doświadczanych przez ciężkie powodzie oraz ich gotowość do podejmowania działań zapobiegawczych. Porównywaliśmy mieszkańców dwóch typów obszarów: terenów chronionych przez wały przeciwpowodziowe oraz terenów niezabezpieczonych przed
powodzią. Mieszkańcy obszaru chronionego przez wały przeciwpowodziowe w wyniku rzadkiego doświadczania powodzi postrzegali jej prawdopodobieństwo jako niższe i
wykazywali wyższą gotowość do podejmowania działań zapobiegawczych niż mieszkańcy z obszaru niechronionego. Podobnie jak to wynika z wielu wcześniejszych badań osobiste doświadczenia mieszkańców oraz normy społeczne zdają się determinować gotowość do podejmowania działań zapobiegawczych. Z drugiej strony, w przeciwieństwie do wcześniejszych doniesień, w naszym badaniu nie znaleźliśmy żadnego związku między chęcią decydentów do podejmowania działań zapobiegawczych a czynnikami związanymi z oceną zagrożeń, takimi jak: postrzegana wielkość strat i postrzegane prawdopodobieństwo wystąpienia szkody. Wreszcie, okazało się, że sposób pomiaru gotowości do podejmowania działań zapobiegawczych wpływa na wynik badania.

Słowa kluczowe

powodzie (1)klęski żywiołowe (1)działania zapobiegawcze (1)ryzyko (8)doświadczenia osobiste (1)normy społeczne (3)

Powiązania

Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50, 179-211. [Google Scholar]
Ajzen, I., & Fishbein, M. (1980). Understanding attitudes and predicting social behavior. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall. [Google Scholar]
Cutter, S., & Barnes, K. (1982). Evacuation behavior and Three Mile Island. Disasters, 6, 116-124. [Google Scholar]
Fishbein, M. & Ajzen, I. (1975). Belief, attitude, intention and behavior: An introduction to theory and research. Reading, MA: Addison-Wesley. [Google Scholar]
Huettel, S.A., Mack, P.B., & McCarthy, G. (2002). Perceiving patterns in random series: Dynamic processing of sequence in prefrontal cortex. Nature Neuroscience, 5(5), 485-490. [Google Scholar]
Kievik, M.,& Gutteling, J.M. (2011). Yes, we can: Motivate Dutch citizens to engage in self -protective behavior with regard to fl ood risks. Natural Hazards, 59, 1475-1490. [Google Scholar]
Kundzewicz, Z.W. (1999). Flood protection – sustainability issues. Hydrological Sciences Journal, 44, 559-571. [Google Scholar]
Kunreuther, H.C. (1978). Disaster insurance protection. Public policy lessons. New York, NY: Wiley. [Google Scholar]
Loewenstein G., Weber E.U., Hsee C.K., Welch N. (2001). Risk as feelings. Psychological Bulletin, 127, 267-286. [Google Scholar]
Lerner J.S., Li Y., Valdesolo P., Kassam K.S. (2015). Emotion and decision making. Annual Review of Psychology, 66(1), 799-823. [Google Scholar]
Lindell, M.K., & Perry, R.W. (2012). The Protective Action Decision Model: Theoretical modifi cations and additional evidence. Risk Analysis, 32, 616-632. [Google Scholar]
Major, A.M. (1993). A test of situational communication theory: Public response to the 1990 Browning earthquake prediction. International Journal of Mass Emergencies and Disasters, 11, 337-349. [Google Scholar]
Miceli, R., & Sotgiu, I.M. (2008). Disaster preparedness and perception of fl ood risk: A study in an alpine valley in Italy. Journal of Environmental Psychology, 28, 164-173. [Google Scholar]
Mileti, D.S., & Darlington, J.D. (1997). The role of searching in shaping reactions to earthquake risk information. Social Problems, 44, 89-103. [Google Scholar]
Seligman, M.E.P. (1975). Helplessness: On depression, development, and death. San Francisco: Freeman. [Google Scholar]
Siegrist, M., & Gutscher, H. (2008). Natural hazards and motivation for mitigation behavior: People cannot predict the affect evoked by a severe fl ood. Risk Analysis, 28, 771-778. [Google Scholar]
Schade, C., Kunreuther, H.C., & Koellinger, P. (2012). Protecting against low-probability disasters: The role of worry. Journal of Behavioral Decision Making, 25, 534-543. [Google Scholar]
van der Pligt, J. (1998). Perceived risk and vulnerability as predictors of precautionary behaviour. British Journal of Health Psychology, 3, 1-14. [Google Scholar]
Weinstein, N.D. (1989). Effects of personal experience on self-protective behavior. Psychological Bulletin, 105, 31-50. [Google Scholar]
Wilde, G.J.S. (1982). The theory of risk homeostasis: Implications for safety and health. Risk Analysis, 2, 209-225. [Google Scholar]
Zaalberg, R., Midden, C., Meijnders, A., & McCalley, T. (2009). Prevention, adaptation, and threat denial: Flooding experiences in the Netherlands. Risk Analysis, 29, 1759-1778. [Google Scholar]

Kompletne metadane

Cytowanie zasobu

APA style

Tyszka, Tadeusz & Konieczny, Roman (2016). Co decyduje o gotowości do podejmowania działań zapobiegawczych na obszarach zagrożonych powtarzającymi się powodziami?. (2016). Co decyduje o gotowości do podejmowania działań zapobiegawczych na obszarach zagrożonych powtarzającymi się powodziami?. Decyzje, (25), 5-19. https://doi.org/10.7206/DEC.1733-0092.68 (Original work published 06/16n.e.)

MLA style

Tyszka, Tadeusz and Konieczny, Roman. „Co Decyduje O Gotowości Do Podejmowania Działań Zapobiegawczych Na Obszarach Zagrożonych Powtarzającymi Się Powodziami?”. 06/16n.e. Decyzje, nr 25, 2016, ss. 5-19.

Chicago style

Tyszka, Tadeusz and Konieczny, Roman. „Co Decyduje O Gotowości Do Podejmowania Działań Zapobiegawczych Na Obszarach Zagrożonych Powtarzającymi Się Powodziami?”. Decyzje, Decyzje, nr 25 (2016): 5-19. doi:10.7206/DEC.1733-0092.68.

Prawa autorskie

CC-BY

[1] Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50, 179-211. [Google Scholar]

[2] Ajzen, I., & Fishbein, M. (1980). Understanding attitudes and predicting social behavior. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall. [Google Scholar]

[3] Cutter, S., & Barnes, K. (1982). Evacuation behavior and Three Mile Island. Disasters, 6, 116-124. [Google Scholar]

[4] Fishbein, M. & Ajzen, I. (1975). Belief, attitude, intention and behavior: An introduction to theory and research. Reading, MA: Addison-Wesley. [Google Scholar]

[5] Huettel, S.A., Mack, P.B., & McCarthy, G. (2002). Perceiving patterns in random series: Dynamic processing of sequence in prefrontal cortex. Nature Neuroscience, 5(5), 485-490. [Google Scholar]

[6] Kievik, M.,& Gutteling, J.M. (2011). Yes, we can: Motivate Dutch citizens to engage in self -protective behavior with regard to fl ood risks. Natural Hazards, 59, 1475-1490. [Google Scholar]

[7] Kundzewicz, Z.W. (1999). Flood protection – sustainability issues. Hydrological Sciences Journal, 44, 559-571. [Google Scholar]

[8] Kunreuther, H.C. (1978). Disaster insurance protection. Public policy lessons. New York, NY: Wiley. [Google Scholar]

[9] Loewenstein G., Weber E.U., Hsee C.K., Welch N. (2001). Risk as feelings. Psychological Bulletin, 127, 267-286. [Google Scholar]

[10] Lerner J.S., Li Y., Valdesolo P., Kassam K.S. (2015). Emotion and decision making. Annual Review of Psychology, 66(1), 799-823. [Google Scholar]

[11] Lindell, M.K., & Perry, R.W. (2012). The Protective Action Decision Model: Theoretical modifi cations and additional evidence. Risk Analysis, 32, 616-632. [Google Scholar]

[12] Major, A.M. (1993). A test of situational communication theory: Public response to the 1990 Browning earthquake prediction. International Journal of Mass Emergencies and Disasters, 11, 337-349. [Google Scholar]

[13] Miceli, R., & Sotgiu, I.M. (2008). Disaster preparedness and perception of fl ood risk: A study in an alpine valley in Italy. Journal of Environmental Psychology, 28, 164-173. [Google Scholar]

[14] Mileti, D.S., & Darlington, J.D. (1997). The role of searching in shaping reactions to earthquake risk information. Social Problems, 44, 89-103. [Google Scholar]

[15] Seligman, M.E.P. (1975). Helplessness: On depression, development, and death. San Francisco: Freeman. [Google Scholar]

[16] Siegrist, M., & Gutscher, H. (2008). Natural hazards and motivation for mitigation behavior: People cannot predict the affect evoked by a severe fl ood. Risk Analysis, 28, 771-778. [Google Scholar]

[17] Schade, C., Kunreuther, H.C., & Koellinger, P. (2012). Protecting against low-probability disasters: The role of worry. Journal of Behavioral Decision Making, 25, 534-543. [Google Scholar]

[18] van der Pligt, J. (1998). Perceived risk and vulnerability as predictors of precautionary behaviour. British Journal of Health Psychology, 3, 1-14. [Google Scholar]

[19] Weinstein, N.D. (1989). Effects of personal experience on self-protective behavior. Psychological Bulletin, 105, 31-50. [Google Scholar]

[20] Wilde, G.J.S. (1982). The theory of risk homeostasis: Implications for safety and health. Risk Analysis, 2, 209-225. [Google Scholar]

[21] Zaalberg, R., Midden, C., Meijnders, A., & McCalley, T. (2009). Prevention, adaptation, and threat denial: Flooding experiences in the Netherlands. Risk Analysis, 29, 1759-1778. [Google Scholar]

Decyzje