en pl
en pl

Decyzje

Show issue
Year 12/2013 
Issue 20

UNCERTAINTY AND AMBIGUITY AS THE SETTINGS OF ECONOMIC DECISIONS

Artur Domurat
Uniwersytet Warszawski

Tadeusz Zieliński
Akademia Leona Koźmińskiego

12/2013 (20) Decyzje

DOI 10.7206/DEC.1733-0092.10

Abstract

Typically, three kinds of settings, under which decisions are made, are distinguished, certainty, uncertainty, and risk. In this view, uncertainty is defi ned narrowly, as a situation, in which the probability distribution is unknown. However, D. Ellsberg’s studies showed that ambiguity, defi ned as an intermediate condition between uncertainty and risk, could be considered as the fourth type of decision settings. Seen from this perspective, uncertainty is a more complex notion and it is commonly experienced with regard to important issues other than only total or partial lack of knowledge of probability. Following the review of concepts of uncertainty, we present examples of their impact on
everyday life economic decisions that are made in the domains of consumer behaviour, saving, investment, and entrepreneurship. Finally, we present some methods of coping with different kinds of uncertainty.

References

  1. Allegro.pl (bez daty). Regulamin. Odczytano 15.09.2013 na stronie www: http://allegro.pl/country_pages/1/0/user_agreement.php#rule11 [Google Scholar]
  2. Baillon, A., Cabantous, L., & Wakker, P.P. 2012. Aggregating imprecise or confl icting beliefs: An experimental investigation using modern ambiguity theories. „Journal of Risk and Uncertainty” 44(2): 115-147. [Google Scholar]
  3. Baron, R.A., & Shane, S.S. 2005. The Entrepreneurship. A Process Perspective. Mason: Thomson South-Western. [Google Scholar]
  4. Browne, M.J., & Hoyt, R.E. 2000. The demand for fl ood insurance: empirical evidence. „Journal of Risk and Uncertainty” 20(3): 291-306. [Google Scholar]
  5. Brun, W., & Teigen, K.H. 1988. Verbal probabilities: ambiguous, context-dependent, or both? „Organizational Behavior and Human Decision Processes” 41(3): 390-404. [Google Scholar]
  6. Brzezińska, A. 2009. Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków w szkole – procedury szkolne. Odczytano 23.09.2013 r. na stronie www: http://www.oswiata.abc.com.pl/czytaj/-/artykul/ubezpieczenie-od-nastepstw nieszczesliwych-wypadkow-w-szkole-procedury-szkolne [Google Scholar]
  7. Busenitz, L.W. 1999. Entrepreneurial risk and strategic decision making: It’s a matter of perspective. „The Journal of Applied Behavioral Science” 35(3): 325-340. [Google Scholar]
  8. Cabantous, L. 2007. Ambiguity aversion in the fi eld of insurance: Insurers’ attitude to imprecise and confl icting probability estimates. „Theory and Decision” 62(3): 219-240. [Google Scholar]
  9. Camerer, C., & Weber, M. 1992. Recent developments in modeling preferences: Uncertainty and ambiguity. „Journal of Risk and Uncertainty” 5(4): 325-370. [Google Scholar]
  10. Chua Chow, C., & Sarin, R.K. 2002. Known, unknown, and unknowable uncertainties. „Theory and Decision” 52(2): 127-138. [Google Scholar]
  11. Cialdini, R. 2009. Wywieranie wpływu na ludzi: teoria i praktyka. Gdańsk: GWP. [Google Scholar]
  12. Czapiński, J., & Panek, T. (red.) 2011. Czapiński, J., & Panek, T. (red.) 2001. Diagnoza społeczna 2011. Warunki i jakość życia Polaków. Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego. [Google Scholar]
  13. Domurat, A. 2009. Identyfi kacja wartości osobistych w badaniach psychologicznych. Wartości jako cele działań i wyborów. Warszawa: Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego. [Google Scholar]
  14. Domurat, A. 2011. Zgodność sędziów kompetentnych a wyrazistość danych w procedurze kodowania danych jakościowych. „Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych SGH” 23: 289-307. [Google Scholar]
  15. Domurat, A., & Wiśniewska, A. 2011. Inspiracje dla psychologicznych badań nad przedsiębiorczością w modelach ekonomicznych. W: A. Strzałecki, & A. Lizurej (red.) Innowacyjna przedsiębiorczość. Teorie, badania, zastosowania praktyczne, perspektywa psychologiczna. Warszawa: Academica, s. 50-79. [Google Scholar]
  16. Einhorn, H.J., & Hogarth, R.M. 1986. Decision making under ambiguity. „Journal of Business” 59(4): 225-250. [Google Scholar]
  17. Elliott, R., & Yannopoulou, N. 2007. The nature of trust in brands: a psychosocial model. „European Journal of Marketing” 41(9/10): 988-998. [Google Scholar]
  18. Ellsberg, D. 1961. Risk, ambiguity, and the Savage axioms. „Quarterly Journal of Economics” 75(4): 643-669. [Google Scholar]
  19. Elton, E.J., & Gruber, M.J. 1998. Nowoczesna teoria portfelowa i analiza papierów wartościowych. Warszawa: WIG-Press. [Google Scholar]
  20. Falkowski A., & Tyszka T. 2001. Psychologia zachowań konsumenckich. Gdańsk: GWP. [Google Scholar]
  21. Galloni, E., Fontana, G., & Palmaccio, R. 2013. Effects of exhaust gas recycle in a downsized gasoline engine. „Applied Energy” 105: 99-107. [Google Scholar]
  22. Ghirardato, P., & Marinacci, M. 2002. Ambiguity made precise: A comparative foundation. „Journal of Economic Theory” 102(2): 251-289. [Google Scholar]
  23. Goodwin, P., & Wright, G. 2007. Decision Analysis for Management Judgment. Fourth Edition. Chichester: John Wiley & Sons. [Google Scholar]
  24. Hazen, B.T., Overstreet, R.E., Jones-Farmer, L.A. & Field, H.S. 2012. The role of ambiguity tolerance in consumer perception of remanufactured products. „International Journal of Production Economics” 135(2): 781-790. [Google Scholar]
  25. Heath, C., & Tversky, A. 1991. Preferences and beliefs: Ambiguity and the competence in choice under uncertainty. „Journal of Risk and Uncertainty” 4(1): 5-28. [Google Scholar]
  26. Hertwig, R., Barron, G., Weber, E.U., & Erev, I. 2004. Decisions from experience and the effect of rare events in risky choice. „Psychological Science” 15(8): 534-539. [Google Scholar]
  27. Ho, J.L.Y., Keller, L.R., & Keltyka, P. 2002. Effects of outcome and probabilistic ambiguity on managerial choices. „Journal of Risk and Uncertainty” 24 (1): 47-74. [Google Scholar]
  28. Ho, J.L.Y., Keller, L.R., & Keltyka, P. 2005. How do information ambiguity and timing of contextual information affect managers’ goal congruence in making investment decisions in good times vs. bad times? „Journal of Risk and Uncertainty” 31(2): 163-186. [Google Scholar]
  29. Hogarth, R.M., & Kunreuther, H. 1989. Risk, ambiguity, and insurance. „Journal of Risk and Uncertainty” 2(1): 5-35. [Google Scholar]
  30. Hogarth, R.M., & Kunreuther, H. 1995. Decision making under ignorance: Arguing with yourself. „Journal of Risk and Uncertainty” 10(1): 15-36. [Google Scholar]
  31. Huber, O., Wider, R., & Huber, O.W. 1997. Active information search and complete information presentation in naturalistic risky decision tasks. „Acta Psychologica” 95(1): 15-29. [Google Scholar]
  32. Interia.pl (bez daty). Moje inwestycje-Narzędzia-Rekomendacje. Odczytano 15.09.2013 r. na stronie www: http://mojeinwestycje.interia.pl/gie/narzedzia/rekomendacje?branza=0&ins=0&hor=0&rdz=0&pole=KGH. [Google Scholar]
  33. Kahn, B.E., & Sarin, R.K. 1988. Modeling ambiguity in decisions under uncertainty. „Journal of Consumer Research” 15(2): 265-272. [Google Scholar]
  34. Kahn, B.E., & Meyer, R.J. 1991. Consumer multiattribute judgments under attribute-weight uncertainty. „Journal of Consumer Research” 17(4): 508-522. [Google Scholar]
  35. Kahneman, D., & Tversky, A. 1979. Prospect theory: An analysis of decision under risk. „Econometrica” 47(2): 263-291. [Google Scholar]
  36. Kahneman, D., & Tversky, A. 1982. Variants of uncertainty. „Cognition” 11: 143-157. [Google Scholar]
  37. Keynes, J.M. 1921/1989. Treatise on Probability. Londyn: Macmillan. [Google Scholar]
  38. Keynes, J.M. 1936. The General Theory of Employment Interest and Money. Nowy Jork: Harcourt, Brace and Company. Odczytane 20 maja 2012 r. na stronie www: http://ebooks.adelaide.edu.au/k/keynes/john_maynard/k44g/ . [Google Scholar]
  39. Knight, F.H. 1921. Risk, Uncertainty, and Profi t. Boston MA: Hart, Schaffner & Marx; Hughton Miffl in Company. Odczytane 13 maja 2012 r. na stronie www: http://www.econlib.org/LIBRARY/Knight/knRUP1.html . [Google Scholar]
  40. Kozielecki, J. 1969. Rozwiązywanie problemów. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych. [Google Scholar]
  41. Kozielecki, J. 1977. Psychologiczna teoria decyzji. Warszawa: PWN. [Google Scholar]
  42. Lindqvist, A. 1981. A note on determinants of household saving behavior. „Journal of Economic Psychology” 1(1): 39-57. [Google Scholar]
  43. Lovallo, D., & Kahnemann, D. 2003. Delusions of success: How optimism undermines executives’ decisions. „Harvard Business Review” 81(7): 57-63. [Google Scholar]
  44. Luce, R.D., Raiffa, H. 1964. Gry i decyzje. Warszawa: PWN. [Google Scholar]
  45. Machina, M.J. 2009. Risk, ambiguity, and the rank-dependence axioms. „American Economic Review” 99(1): 385-392. [Google Scholar]
  46. Markiewicz, Ł., & Weber, E.U. 2013. DOSPERT’s Gambling Risk-Taking Propensity Scale Predicts Excessive Stock Trading. „Journal of Behavioral Finance” 14(1): 65-78. [Google Scholar]
  47. Mokrogulski, M., & Sepielak, P. 2010. Produkty strukturyzowane w Polsce w latach 2000-2010. Warszawa: Komisja Nadzoru Finansowego. [Google Scholar]
  48. Murphy, J.J. 1999. Analiza techniczna rynków fi nansowych. Warszawa: WIG Press. [Google Scholar]
  49. Przygórzewski, M. 2013. RPP zaskoczyła analityków. Kontynuuje serię obniżek stóp procentowych. Odczytano 1.09.2013 na stronie www: http://finanse.gazetaprawna.pl/artykuly/702513,rpp_zaskoczyla_analitykow_kontynuuje_serie_obnizek_stop_procentowych.html [Google Scholar]
  50. Ritov, I., & Baron, J. 1990. Reluctance to vaccinate: Omission bias and ambiguity. „Journal of Behavioral Decision Making” 3(4): 263-277. [Google Scholar]
  51. Różański, J. 2006. Inwestycje rzeczowe. Fuzje i przejęcia. W: Różański, W. (red.), Inwestycje rzeczowe i kapitałowe. Warszawa: Difin, s. 13-40. [Google Scholar]
  52. Savage, L. 1954. The Foundations of Statistics. New York: John Wiley. [Google Scholar]
  53. Schröder, D. 2011. Investment under ambiguity with the best and worst in mind. „Mathematics and Financial Economics: 4(2): 107-133. [Google Scholar]
  54. Schumpeter, J.A. 1911/1960. Teoria rozwoju gospodarczego. Warszawa: PWN. [Google Scholar]
  55. Schwartz, B. 2013. Paradoks wyboru. Dlaczego więcej oznacza mniej. Warszawa: PWN. [Google Scholar]
  56. Simon A.H. 1955. A behavioral model of rational choice. „The Quarterly Journal of Economics” 69(1): 99-118. [Google Scholar]
  57. Stanisławska, A. 28.12.2012. Smartfony zjadają małpki. Odczytano 23.09.2013 r. na stronie www:http://ekonomia.rp.pl/artykul/965103.html [Google Scholar]
  58. Stooq.pl (bez daty, a). Dane historyczne: Asseco Poland SA (ACP). Odczytano 10.10.2013 na stronie www: http://stooq.pl/q/d/?s=acp&c=1 [Google Scholar]
  59. Stooq.pl (bez daty, b). Dane historyczne: CD Projekt SA (CDR). Odczytano 10.10.2013 na stronie www: http://stooq.pl/q/d/?s=cdr&c=1 [Google Scholar]
  60. Stooq.pl (bez daty, c). Dane historyczne: WIG (WIG). Odczytano 10.10.2013 na stronie www: http://stooq.pl/q/d/?s=wig&c=1&i=w. [Google Scholar]
  61. Strzałecki, A., & Domurat, A. 2009. Model Stylu Twórczego Zachowania a poziom innowacyjności przyszłej pracy studentów. „Czasopismo Psychologiczne” 15(1): 141-152. [Google Scholar]
  62. Szaniawski, K. 1971. Kryteria podejmowania decyzji. W: J. Kozielecki (red.) Problemy psychologii matematycznej. Warszawa: PWN, s. 303-324. [Google Scholar]
  63. Ślepaczuk, R., & Zakrzewski, G. 2009. High-Frequency and Model-Free Volatility Estimators. Working Paper No. 13/2009(23). Warszawa: Uniwersytet Warszawski, WNE. [Google Scholar]
  64. Taleb, N.N. 2006. Ślepy traf. Rola przypadku w sukcesie fi nansowym. Gdańsk: GWP. [Google Scholar]
  65. Taleb, N.N. 2007a. The Black Swan: The Impact of the Highly Improbable Fragility. Nowy Jork: Random House Digital, Inc. [Google Scholar]
  66. Taleb, N.N. 2007b. Black swans and the domains of statistics. „The American Statistician” 61(3): 198-200. [Google Scholar]
  67. Tversky, A., & Kahneman, D. 1974. Judgment under uncertainty: Heuristics and biases. „Science” 185(415): 1124-1131. [Google Scholar]
  68. Tyszka, T. 2010. Decyzje. Perspektywa psychologiczna i ekonomiczna. Warszawa: Scholar. [Google Scholar]
  69. Tyszka, T., & Zaleśkiewicz, T. 2001. Racjonalność decyzji. Pewność i ryzyko. Warszawa: PWE. [Google Scholar]
  70. Tyszka, T., & Zaleśkiewicz, T. 2006. When does information about probability count in choices under risk? „Risk Analysis” 26(6): 1623-1636. [Google Scholar]
  71. Tyszka, T., Cieślik, J., Domurat, A., & Macko, A. 2011. Motivation, self-effi cacy, and risk attitudes among entrepreneurs during transition to a market economy. „Journal of Socio-Economics” 40(2): 124-131. [Google Scholar]
  72. von Neumann, J., & Morgenstern, O. 1947. The Theory of Games and Economic Behavior, 2nd ed. Princeton, NJ: Princeton University Press. [Google Scholar]
  73. Wärneryd K.E. 2004. Oszczędzanie. W: T. Tyszka (red.), Psychologia ekonomiczna. Gdańsk: GWP, s. 530-563. [Google Scholar]
  74. wp.pl. 14.8.2013. Pilne: GUS podał dane o infl acji. Odczytano 1.09.2013 na stronie www: http://finanse.wp.pl/kat,1036117,title,PILNE-GUS-podal-dane-o-inflacji,wid,15899135,wiadomosc.html [Google Scholar]
  75. Zaleśkiewicz, T. 2005. Przyjemność czy konieczność. Psychologia spostrzegania i podejmowania ryzyka. Gdańsk: GWP. [Google Scholar]
  76. Zielonka, P. 2004. Finanse behawioralne. W: T. Tyszka (red.), Psychologia ekonomiczna. Gdańsk: GWP, s. 334-367. [Google Scholar]
  77. Zielonka, P. 2006. Behawioralne aspekty inwestowania na rynku papierów wartościowych. Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu. [Google Scholar]

Full metadata record

Cite this record

APA style

Domurat, Artur & Zieliński, Tadeusz (2013). UNCERTAINTY AND AMBIGUITY AS THE SETTINGS OF ECONOMIC DECISIONS . (2013). UNCERTAINTY AND AMBIGUITY AS THE SETTINGS OF ECONOMIC DECISIONS . Decyzje, (20), 21-47. https://doi.org/10.7206/DEC.1733-0092.10 (Original work published 12/2013AD)

MLA style

Domurat, Artur and Zieliński, Tadeusz. “Uncertainty And Ambiguity As The Settings Of Economic Decisions ”. 12/2013AD. Decyzje, no. 20, 2013, pp. 21-47.

Chicago style

Domurat, Artur and Zieliński, Tadeusz. “Uncertainty And Ambiguity As The Settings Of Economic Decisions ”. Decyzje, Decyzje, no. 20 (2013): 21-47. doi:10.7206/DEC.1733-0092.10.