en pl
en pl

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

Zobacz wydanie
Rok 2019 
Tom 11 
Numer 1

100 lat państwowości czechosłowackiej i polskiej. Podobieństwa i różnice

Maria Kruk
Uczelnia Łazarskiego, Wydział Prawa i Administracji

2019 11 (1) Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

DOI 10.7206/kp.2080-1084.282

Zawartość artykułu

Abstrakt

100-lecie konstytucjonalizmu dwu sąsiednich państw europejskich – Czechosłowacji a potem Republiki Czeskiej i Polski – skłania do rozważań o drodze rozwoju ich konstytucji, etapach historycznych i kolejnych zmianach ustrojowych, nie tylko w kontekście własnego konstytucjonalizmu każdego z nich, ale także podobieństw i różnic. Temu właśnie poświęcone jest niniejsze studium. Począwszy od wspólnego losu odrodzenia obu państw po I wojnie światowej, poprzez międzywojenne budowanie demokratycznego ustroju konstytucyjnego i przeszkody, jakie na tej drodze napotykały, poprzez okres po II wojnie światowej, kiedy pozostawały w warunkach realnego socjalizmu, a wreszcie po czas transformacji i stabilizacji demokratycznego państwa prawa. W tekście śledzi się zarówno wszystkie podobieństwa, zarówno co do kwestii generalnych, jak np. nawiązywania do europejskiej tradycji rządów parlamentarnych, jak i w niektórych szczegółowych rozwiązaniach, jak przykładowo różnice w koncepcji dwuizbowości parlamentów. Ale pokazuje się też specyficzne sytuacje, właściwe tylko jednemu z tych państw, np. federalizację Czechosłowacji czy powstanie oddzielnych państw Czechów i Słowaków
albo różnice w przebiegu i chronologii transformacji demokratycznej w każdym z państw w latach 80. (stan wojenny w Polsce i aksamitna rewolucja w Czechosłowacji), aby ostatecznie wskazać, że – mimo wszelkich różnic – bliskość obu systemów konstytucyjnych była bardzo znaczna.

Powiązania

  1. Ankieta o Konstytucji z 17 marca 1921 r., Warszawa 2014. [Google Scholar]
  2. Barelli Y., La révolution de velours, Paris 1990. [Google Scholar]
  3. Chruściak R., Treść małej konstytucji z 1992 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 97. [Google Scholar]
  4. Davies N., Europa. Rozprawa historyka z historią, Kraków 1998. [Google Scholar]
  5. Grzybowski M., Władza wykonawcza w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. i w praktyce jej stosowania (zagadnienia wybrane), [w:] J. Jaskiernia, K. Spryszak (red.), Dwadzieścia lat obowiązywania Konstytucji RP. Polska myśl konstytucyjna a międzynarodowe standardy demokratyczne, Toruń 2017. [Google Scholar]
  6. Heck R., Orzechowski M., Historia Czechosłowacji, Warszawa–Wrocław 1969. [Google Scholar]
  7. Jirásková V., Witkowski Z. (red.), Ústavní systém České republiky a Polské republiky po přistoupení k EU, Praha 2011. [Google Scholar]
  8. Komarnicki W., Polskie prawo polityczne. Geneza i system, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  9. Kraczkowski R., Mała Konstytucja z dnia 20 lutego 1919 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 11. [Google Scholar]
  10. Kruk M., Konstytucja Republiki Czeskiej, Warszawa 1994. [Google Scholar]
  11. Kruk M., La Pologne: la Constitution, la cour constitutionnelle et les inquiétudes de l’opnion internationale, „Krytyka prawa” 2017, 9(1), s. 32–63. [Google Scholar]
  12. Kruk M., O trybie wyboru prezydenta Republiki Czeskiej, [w:] Ustroje. Tradycje i porównania. Księga jubileuszowa prof. Mariana Grzybowskiego, Warszawa 2015. [Google Scholar]
  13. Kruk M., Praktyka konstytucyjna pod rządami małej konstytucji z 1992 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 119. [Google Scholar]
  14. Kruk M., Sąd Konstytucyjny Republiki Czeskiej, [w:] Trzciński J. (red.), Sądy Konstytucyjne w Europie, t. 2., Warszawa 1997, s. 65–142. [Google Scholar]
  15. Makowski J. (red.), Nowe Konstytucje, Warszawa 1925. [Google Scholar]
  16. Malíř J. et al., Česká republika v Evropské unii (2004–2009), Plzeň 2009. [Google Scholar]
  17. Pavlíček V., Hřebejk J., Ústava a ústavní řád České republiky, t. 1., Praha 1994. [Google Scholar]
  18. Pietrzak M., Wpływ rozwiązań małej konstytucji z dnia 20 lutego 1919 r. na Konstytucję RP z dnia 17 marca 1921 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 49. [Google Scholar]
  19. Radziewicz P., Tuleja P., Konstytucyjny spór o granice zmian organizacji i zasad działania Trybunału Konstytucyjnego, czerwiec 2015 – marzec 2016, Warszawa 2017. [Google Scholar]
  20. Rogowski S., Praktyka konstytucyjna w okresie obowiązywania małej konstytucji z 1919 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 27. [Google Scholar]
  21. Rychetský P., Vývoj právního řádu po 17. listopadu 1989 a výhled dalších systémových změn právního řádu, „Právnik” 1992, 3–4. [Google Scholar]
  22. Státnost česká a československá, tradice a kontinuita, [w:] V. Pavlíček, O české státnosti. Úvahy a polemiky, Praha 2002. [Google Scholar]
  23. Suchánek R., Jirásková V. et al., Ústava České republiky w praxi. 15 let platnosti základního zákona, Praha 2009. [Google Scholar]
  24. Trzciński J., Wiącek M., Mała konstytucja z 1992 r. na drodze do uchwalenia Konstytucji RP z 1997 r. – próba uogólnień, [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 149. [Google Scholar]
  25. Witkowski Z., Jirásková V., Witkowska-Chrzczonowicz K. (red.), Konstytucjonalizm czeski i polski 15 i 11 lat po uchwaleniu Konstytucji obu państw, Toruń 2009. [Google Scholar]
  26. Zmiany w Konstytucji RP dotyczące członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Dokumenty z prac zespołu naukowego powołanego przez Marszałka Sejmu, Warszawa 2010. [Google Scholar]
  27. Ankieta o Konstytucji z 17 marca 1921 r., Warszawa 2014. [Google Scholar]
  28. Barelli Y., La révolution de velours, Paris 1990. [Google Scholar]
  29. Chruściak R., Treść małej konstytucji z 1992 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 97. [Google Scholar]
  30. Davies N., Europa. Rozprawa historyka z historią, Kraków 1998. [Google Scholar]
  31. Grzybowski M., Władza wykonawcza w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. i w praktyce jej stosowania (zagadnienia wybrane), [w:] J. Jaskiernia, K. Spryszak (red.), Dwadzieścia lat obowiązywania Konstytucji RP. Polska myśl konstytucyjna a międzynarodowe standardy demokratyczne, Toruń 2017. [Google Scholar]
  32. Heck R., Orzechowski M., Historia Czechosłowacji, Warszawa–Wrocław 1969. [Google Scholar]
  33. Jirásková V., Witkowski Z. (red.), Ústavní systém České republiky a Polské republiky po přistoupení k EU, Praha 2011. [Google Scholar]
  34. Komarnicki W., Polskie prawo polityczne. Geneza i system, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  35. Kraczkowski R., Mała Konstytucja z dnia 20 lutego 1919 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 11. [Google Scholar]
  36. Kruk M., Konstytucja Republiki Czeskiej, Warszawa 1994. [Google Scholar]
  37. Kruk M., La Pologne: la Constitution, la cour constitutionnelle et les inquiétudes de l’opnion internationale, „Krytyka prawa” 2017, 9(1), s. 32–63. [Google Scholar]
  38. Kruk M., O trybie wyboru prezydenta Republiki Czeskiej, [w:] Ustroje. Tradycje i porównania. Księga jubileuszowa prof. Mariana Grzybowskiego, Warszawa 2015. [Google Scholar]
  39. Kruk M., Praktyka konstytucyjna pod rządami małej konstytucji z 1992 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 119. [Google Scholar]
  40. Kruk M., Sąd Konstytucyjny Republiki Czeskiej, [w:] Trzciński J. (red.), Sądy Konstytucyjne w Europie, t. 2., Warszawa 1997, s. 65–142. [Google Scholar]
  41. Makowski J. (red.), Nowe Konstytucje, Warszawa 1925. [Google Scholar]
  42. Malíř J. et al., Česká republika v Evropské unii (2004–2009), Plzeň 2009. [Google Scholar]
  43. Pavlíček V., Hřebejk J., Ústava a ústavní řád České republiky, t. 1., Praha 1994. [Google Scholar]
  44. Pietrzak M., Wpływ rozwiązań małej konstytucji z dnia 20 lutego 1919 r. na Konstytucję RP z dnia 17 marca 1921 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 49. [Google Scholar]
  45. Radziewicz P., Tuleja P., Konstytucyjny spór o granice zmian organizacji i zasad działania Trybunału Konstytucyjnego, czerwiec 2015 – marzec 2016, Warszawa 2017. [Google Scholar]
  46. Rogowski S., Praktyka konstytucyjna w okresie obowiązywania małej konstytucji z 1919 r., [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 27. [Google Scholar]
  47. Rychetský P., Vývoj právního řádu po 17. listopadu 1989 a výhled dalších systémových změn právního řádu, „Právnik” 1992, 3–4. [Google Scholar]
  48. Státnost česká a československá, tradice a kontinuita, [w:] V. Pavlíček, O české státnosti. Úvahy a polemiky, Praha 2002. [Google Scholar]
  49. Suchánek R., Jirásková V. et al., Ústava České republiky w praxi. 15 let platnosti základního zákona, Praha 2009. [Google Scholar]
  50. Trzciński J., Wiącek M., Mała konstytucja z 1992 r. na drodze do uchwalenia Konstytucji RP z 1997 r. – próba uogólnień, [w:] M. Zubik, R. Jastrzębski, Małe Konstytucje. Ustawy zasadnicze okresów przejściowych 1919–1947–1992, Warszawa 2014, s. 149. [Google Scholar]
  51. Witkowski Z., Jirásková V., Witkowska-Chrzczonowicz K. (red.), Konstytucjonalizm czeski i polski 15 i 11 lat po uchwaleniu Konstytucji obu państw, Toruń 2009. [Google Scholar]
  52. Zmiany w Konstytucji RP dotyczące członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Dokumenty z prac zespołu naukowego powołanego przez Marszałka Sejmu, Warszawa 2010. [Google Scholar]

Kompletne metadane

Cytowanie zasobu

APA style

Kruk, Maria (2019). Kruk, M. . (2019). 100 lat państwowości czechosłowackiej i polskiej. Podobieństwa i różnice. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, 11(1), 191-214. https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.282 (Original work published 2019)

MLA style

Kruk, Maria. Kruk, M. . „100 Lat Państwowości Czechosłowackiej I Polskiej. Podobieństwa I Różnice”. 2019. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, t. 11, nr 1, 2019, ss. 191-214.

Chicago style

Kruk, Maria. Kruk, Maria . „100 Lat Państwowości Czechosłowackiej I Polskiej. Podobieństwa I Różnice”. Krytyka Prawa. Niezależne Studia Nad Prawem, Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem, 11, nr 1 (2019): 191-214. doi:10.7206/kp.2080-1084.282.

Prawa autorskie

copyright info

CC-BY

Podobne artykuły: