Abstrakt

W artykule przedstawiono międzynarodowe uregulowania dotyczące lobbingu, przyjęte przez cztery organizacje międzynarodowe i ponadnarodowe stowarzyszenia: 1) Unię Europejską; 2) Radę Europy; 3) Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju; 4) Wspólnotę Niepodległych Państw. Główną przyczyną wprowadzenia takich norm na szczeblu międzynarodowym była korupcja przy uchwalaniu aktów prawnych. Stwierdzono, że nieujawniony i nieuregulowany lobbing może poważnie naruszać zaufanie społeczeństwa do instytucji rządowych, zwłaszcza w krajach tzw. nowej demokracji. Międzynarodowe regulacje lobbingu przybierają formę uchwał, przepisów proceduralnych, wytycznych, zaleceń oraz prawodawstwa modelowego. Warto zauważyć, że pierwsze kroki w kierunku międzynarodowej regulacji lobbingu zostały podjęte przez Unię Europejską. Dzisiejsze uregulowania unijne dotyczące lobbingu są oparte na traktatach założycielskich UE i Karcie Praw Podstawowych. Uregulowania te nie tylko wpływają na ustawodawstwo państw członkowskich UE, lecz także rozciągają się na kraje partnerskie UE. Rada Europy prowadzi ciągły proces wdrażania międzynarodowych regulacji lobbingu. Przyjęte unormowania znajdują odzwierciedlenie w działalności organów statutowych Rady Europy i ich organów pół-autonomicznych. W ostatnich latach
także Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju podjęła prace na rzecz wzmocnienia międzynarodowych norm dotyczących lobbingu. W 2010 roku państwa członkowskie OECD przyjęły zasady dotyczące przejrzystości i uczciwości w działalności lobbingowej – jako wskazówkę, w jaki sposób promować dobre rządy w lobbingu. Inną międzynarodową organizacją, która aktywnie rozpoczęła normowanie praktyki lobbingu jest Wspólnota Niepodległych Państw. W celu zintensyfikowania prac dotyczących prawnego uregulowania lobbingu w państwach członkowskich WNP, na XXII Sesji Plenarnej Zgromadzenia Międzyparlamentarnego członków WNP w listopadzie 2003 r. przyjęto uchwałę nr 2216 – zatwierdzającą modelowe prawo “O regulacji działalności lobbingowej w organach państwowych”.

Słowa kluczowe