W każdym procesie wyborczym szczególne miejsce zajmuje kwestia finansowania kampanii wyborczej. Jednym z kluczowych problemów w tym zakresie jest dopuszczalność zmiany limitu wydatków dokonywanych przez komitety wyborcze już po rozpoczęciu kampanii wyborczej. Taki przypadek miał miejsce podczas wyborów samorządowych w 2024 roku. Celem niniejszej pracy jest próba znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy w toku kampanii wyborczej dokonywanie tego typu zmian powinno być dopuszczalne, a także ustalenie, jakie skutki zmiany te mogą za sobą pociągać. Problematykę tę przeanalizowano głównie w kontekście zasady równości wyborów oraz standardu ciszy legislacyjnej. W pracy zastosowano metodę formalnoprawną oraz dokonano analizy literatury przedmiotu.

Przedmiotem niniejszego opracowania jest przeanalizowanie zaproponowanych przez środowisko adwokackie zmian w przedmiocie przepisów art. 168a, 168b oraz 237a k.p.k., gdzie pierwszy z nich dotyczy sytuacji związanej z uzyskaniem dowodu za pomocą czynu zabronionego, drugi związany jest z problematyką wykorzystania dowodu z kontroli operacyjnej. Trzeci natomiast odnosi się do kompetencji prokuratorka w przedmiocie wykorzystania dowodu w postępowaniu karnym.
Problematyka dowodów nielegalnych oraz kontroli operacyjnej i kwestii z nimi związanych jest ważna z uwagi na zasady obowiązujące w demokratycznym państwie prawnym. Jasność i precyzyjność uregulowań prawnych w tym zakresie gwa­rantuje każdemu obywatelowi poczucie respektowania jego praw i realizacji gwarancji ustawowych.
Obecne rozwiązania są powszechnie krytykowane w środowisku prawniczym, dlatego też Naczelna Rada Adwokacka podjęła się próby zmiany tego. Przedmiotowe opracowanie ma na celu ocenę zaproponowanych zmian przez środowisko adwokackie.

The article aims to determine whether, considering the current understanding (definition) of the term “public administration body,” it would be possible for the personal substrate of such a body to be replaced by an artificial intelligence algorithm. In other words, it is a matter of discovering whether a public administration body can exist and operate without human beings. The inspiration for such an article is the issue of eliminating the “human factor” from public administration, which seems to be the most unreliable element of the public administration system. The analysis took into account the concepts of public administration body as viewed by legal scholars and commentators (impersonal and personalistic concepts), as well as the actual normative environment of public administration bodies. As a result of the analysis, four fundamental problems have been identified, which need to be solved beforehand in order to consider the possibility of replacing a human being within public administration bodies with an artificial intelligence algorithm.

In the state in which the Slovak Republic functioned until 31 December 2016, there was no legal regulation of interest on VAT refund, which would allow the tax admini-strator to award taxpayers compensation for the retained VAT refund during tax audit. The institution of “compensation for VAT refund retained during tax audit“ (provision of Article 79a) was incorporated into the Act on VAT only with effect from 1 January 2017 under the influence of the decision-making activity of the Court of Justice of the European Union in this area. Based on the analysis of the examined issues in the current decisions of the Court of Justice of the European Union and the Supreme Court of the Slovak Republic, the objective of this article is to propose solutions de lege ferenda for the system functioning in the Slovak Republic in connection with the problem of compensation for VAT refund retained during tax audit for the period up to 31 December 2016, as well as to point out other unresolved matters related to the amount of interest and the period for which interest on VAT refund in question is to be calculated in light of the current legislation of European Union in this area.

A regulatory sandbox is a legal institution that enables business entities to operate in a safe laboratory legal environment to experiment with innovative technologies, products, services or approaches for a specified period of time in a designated part of a sector or area under regulatory supervision. This paper looks at the problem of sandboxes from two perspectives: that of an economist and that of a legal theorist. The authors aim to analyse the overt and covert functions that sandboxes (are to?) actually serve in a pluralistic regulatory system and in the economy. They seek answers to the question of whether regulatory sandboxes are a viable opportunity to support economic innovation and a chance for better quality regulation in the age of the Fourth Industrial Revolution.

Piaskownica regulacyjna to instytucja prawna umożliwiająca podmiotom gospodarczym działanie w bezpiecznym prawnym środowisku testowym w celu eksperymentowania z innowacyjnymi technologiami, produktami, usługami lub podejściami przez określony czas, w wyznaczonej części sektora lub obszaru pod nadzorem regulacyjnym. Na problemy piaskownic patrzymy w tym tekście z dwóch perspektyw: ekonomisty i teoretyka prawa. Zadaniem autorów jest analiza jawnych i ukrytych funkcji, jakie faktycznie pełnić mają (pełnią?) piaskownice w pluralistycznym porządku regulacyjnym oraz mają pełnić (pełnią?) w gospodarce. Autorzy szukają odpowiedzi na pytanie, czy piaskownice regulacyjne są realną szansą na wsparcie innowacji gospodarczych oraz szansą na lepszą jakość regulacji w czasie IV rewolucji przemysłowej.

This article aims to explore the key features of these amicable mechanisms within FIDIC contracts involving governmental administrations, with the goal of provid-ing recommendations that can contribute to the development of comprehensive regulatory frameworks. The issue to be examined in this article is the level of regu-lation provided by the FIDIC contract texts regarding administrative construction procedures. The methodology employed for this article involved a descriptive analytical approach, which focused on analysing legislative texts relevant to the topic and examining all articles within the FIDIC contract that pertain to our research objective. This analysis allowed us to describe these provisions with an ultimate goal of finding a solution to address the problem under investigation. A key discovery was that the FIDIC construction contract only briefly mentioned amicable resolution methods in one article, without providing specific details. Based on this observa-tion, a set of recommendations has been proposed, including the establishment of a dispute resolution council consisting of at least three persons. This approach is believed to enhance dispute resolution through amicable means by promoting discussion and consultation among its members and ultimately avoiding unneces-sary complications.

Głównym problemem, który poddano analizie, jest brak procedury umożliwiającej sanowanie wadliwych postanowień ugody zawartej w ramach mediacji sądowej do momentu wydania przez sąd postanowienia o odmowie jej zatwierdzenia lub nadania klauzuli wykonalności. Punktem wyjścia dla poczynionych rozważań była analiza przesłanek sądowej kontroli ugody mediacyjnej i wpływu negatywnego orzeczenia sądu w przedmiocie jej zatwierdzenia na dalszy tok postępowania, w tym możliwe tryby sanowania wadliwych postanowień ugody. Wynikiem przeprowadzonej analizy są sformułowane postulaty de lege ferenda mogące stanowić asumpt do dyskusji na temat zasadności wprowadzenia zmian normatywnych.

19 lipca 2023 r. Trybunał Konstytucyjny wydał przełomowy wyrok o sygnaturze akt SK 14/21, w którym uznał definicję legalną budowli, zawartą w art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, za niezgodną z Konstytucją. Dotychczas istniały liczne kontrowersje i niejasności w interpretacji tej definicji, co prowadziło do powstania rozbieżnych linii orzeczniczych sądów administracyjnych i sporów w doktrynie. W orzeczeniu Trybunał Konstytucyjny zdecydował, że odwoływanie się w przepisach podatkowych do przepisów prawa budowlanego jest niezgodne z zasadami określoności prawa podatkowego i poprawnej legislacji. Zasugerował również potrzebę dokonania zmiany definicji budynku.
W artykule przeanalizowane zostały najważniejsze praktyczne problemy, które występowały w ramach stosowania definicji budowli w dotychczasowym brzmie-niu, a także omówiono kluczowe orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego oraz sądów administracyjnych w tym zakresie. Przedstawiona została także ocena wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 lipca 2023 r. o sygnaturze akt SK 14/21. Na końcu autor proponuje możliwe rozwiązania legislacyjne, które mogłyby być podstawą do stworzenia nowej definicji budowli – formułując tym samym postulaty le lege ferenda.

W wyroku z 14 grudnia 2022 r., II SA/Gl 1201/22, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach stwierdził, że ogólne zasady wykładni prawa, w przypadku braku definicji legalnej, nakazują sięgnięcie do językowego znaczenia określonego pojęcia, w tym także do definicji zawartej w Wikipedii. Zdaniem Sądu należy mieć jednak świadomość, że Wikipedia nie jest słownikiem ani encyklopedią tworzoną przez specjalistów, wedle określonych reguł, może zatem zawierać nieścisłości lub przekłamania. Centralnym problemem prawnym glosowanego wyroku jest zakres wykorzystania Wikipedii w operatywnej wykładni prawa. Sformułowana teza orzecznicza dotyka interesującego zagadnienia ogólnej użyteczności Wikipedii jako źródła wiedzy, przede wszystkim oceny dopuszczalności jej stosowania w konstruowaniu wypowiedzi wartościujących oraz argumentacyjnych. Wedle glosatora prezentowany pogląd zasługuje na pełną aprobatę, gdyż dostrzegając zalety Wikipedii,
skład orzekający postuluje ostrożne podejście do zawartych w niej informacji. W niniejszym opracowaniu starano się wzmocnić to stanowisko, argumentując, że korzystanie z internetowej encyklopedii niesie za sobą potencjalnie duże ryzyko i dlatego też powoływanie się na nią w treści rozstrzygnięcia sądowego nie może odbywać się w sposób bezrefleksyjny.

Trade secret constitutes one of the most common forms of intellectual property protection, comprising a special category of confidential information of vital impor-tance for achieving competitive advantage, including of economic nature, and the undisturbed operation of an enterprise.
It is the purpose of this paper is to specify the European and domestic legal conditions for the protection of trade secrets, the conditions and consequences of violating trade secrets (in the legal environment as of 28 February 2023), and to indi-cate the policy of protecting trade secrets.
For the purposes of achieving the presented goal, the thesis is assumed that the subject of protection, which is a trade secret, is consistent with the need to apply in practice the public law solutions adopted in this area, provided that the entrepreneur is able to use the tools available in this area. The implementation of the assumptions will also be possible by verifying the subject of protection in the analysis of selected judgments on various controversial issues and criminal acts in connection with the violation of trade secrets, as well as by verifying the legal tools provided for in the Act of April 16, 1993 on combating unfair competition.

A negative phenomenon in the form of cybercrime has become a society-wide problem addressed not only by national legislators, but also by the structures of the member states of the EU integration group, the member states of the interna-tional organization of European states of the Council of Europe, as well as the mem-ber states of the almost global United Nations. The authors decided work on this paper as in the event of cybercrime it is an extremely serious and actual topic both at the national and European and international level, which must be adequately addressed.

The purpose of the study is to evaluate the public hearings’ role in law-making. The study addresses the problem of whether the institution of public hearing is an instrument that has a real impact on the law-making process. The discussion that follows takes into consideration, on the one hand, the theoretical issues concern-ing the institution of public hearings and, on the other hand, the Polish state’s poli-tical practice of using public hearings (based on statistical data on the application of this institution covering the fifth to ninth term of the Sejm of the Republic of Poland). The state’s political practice dating to this period shows that Sejm commit-tees were abstemious in using this instrument. Since the regulation’s entry into force on this institution covers the period from the fifth to the end of the ninth term of the Sejm, only 34 public hearings covering 46 bills out of 5855 bills have been organised. It provides the basis for the conclusions and propositions de lege ferenda.

Celem opracowania jest ocena instytucji wysłuchania publicznego w procesie stanowienia ustaw. W opracowaniu podjęto problem, czy instytucja wysłuchania publicznego stanowi realny czy iluzoryczny instrument w procesie stanowienia prawa? W rozważaniach uwzględniono z jednej strony zagadnienia teoretyczne dotyczące instytucji wysłuchania publicznego, z drugiej zaś – przedstawiono praktykę ustrojową wysłuchania publicznego (dane statystyczne dotyczące zastosowania tej instytucji w V–IX kadencji Sejmu RP). Praktyka ustrojowa w tym okresie pokazuje, że komisje sejmowe dość wstrzemięźliwie korzystają z tego uprawnienia. Od wejścia w życie regulacji dotyczącej tej instytucji obejmującej okres od V do końca IX kadencji Sejmu na 5855 projektów ustaw przeprowadzono zaledwie 34 wysłuchania publiczne obejmujące 46 projektów ustaw. Stanowiło to podstawę do sformułowania wniosków końcowych i postulatów de lege ferenda.

The purpose of this article is to determine the objectives of public finance law, which is part of financial law. The research problem is to answer the question of whether the findings regarding the objectives of a given branch of law can be useful in developing the specific axiology for that very branch of law. The article proves the hypothesis that the objectives of public finance law are closely linked to the protection of public values to be true. Hence, it was considered particularly expe­dient to apply axiological analysis of law to the study of axiological issues of financial policy, which plays a secondary role in relation to economic and social policy.

Celem niniejszego artykułu jest ustalenie celów prawa finansów publicznych, które jest częścią prawa finansowego. Problemem badawczym jest odpowiedź na pytanie, czy ustalenia w zakresie celów danej gałęzi prawa mogą być przydatne w rozwija­niu aksjologii szczegółowej danej gałęzi prawa. W artykule dokonano pozytywnej weryfikacji hipotezy, zgodnie z którą cele prawa finansów publicznych są ściśle powiązane z ochroną wartości publicznych. Stąd za szczególnie celowe uznano stosowanie aksjologicznej analizy prawa do badania aksjologicznych zagadnień polityki finansowej, pełniącej służebną funkcję w stosunku do polityki gospodar­czej i społecznej.

The article addresses the problem of fabrication and falsification of scientific research in the context of the role that lawmakers can play in combating this practice. Legisla­tors may establish organisational units specialising in combating scientific miscon­duct (also referred to as ‘research misconduct’), having the authority to, for instance, to conduct investigations or recommend penalties. A researcher who commits such misconduct may face not only disciplinary, but also civil, administrative or criminal liability. The article discusses the results of a survey asking 70 Polish academics about their opinion on the role of legislators in countering fabrication and falsifica­tion in research. The findings show, for example, that respondents mostly support disciplinary responsibility for such misconduct (81%), and also believe that legisla­tors should combat this practice using ‘soft’ measures, such as promoting codes of ethics in research (70%). Half of those surveyed wanted such behaviour crimina­lised. According to almost half of the respondents, the Polish legislator does not combat such misconduct effectively.

Artykuł porusza problem fabrykowania i fałszowania badań naukowych w kon­tekście roli, jaką ustawodawca może odegrać w zwalczaniu tego zjawiska. Prawodawca może ustanowić jednostki organizacyjne przeznaczone do walki z nierzetelnością w nauce wyposażone przykładowo w kompetencje do prowadzenia postępowań wyjaśniających czy rekomendowania kar. Naukowiec dopuszczający się takich prze­winień może spotkać się nie tylko z odpowiedzialnością dyscyplinarną, ale rów­nież cywilną, administracyjną czy karną. W artykule przedstawiono wyniki badań ankietowych, w których zapytano 70 polskich nauczycieli akademickich o ich opinię w sprawie roli ustawodawcy w przeciwdziałaniu fabrykacjom i fałszerstwom w nauce. Wyniki ankiety pokazują m.in., że respondenci w większości popierają odpowiedzialność dyscyplinarną za tego rodzaju przewinienia (81%), a także uważają, że ustawodawca powinien zwalczać to zjawisko miękkimi środkami, np. promu­jąc kodeksy etyki naukowej (70%). Połowa ankietowanych chce penalizacji takich zachowań. Zdaniem niemal połowy respondentów polski ustawodawca nie przeciw­działa skutecznie tego rodzaju przewinieniom.