en pl
en pl

Decyzje

Zobacz wydanie
Rok 6/2021 
Numer 35

W te gry więźniowie nie grają. Instytucje rzeczywistej subkultury więziennej łagodzące konflikt i przemoc w kontraście do eksperymentu Zimbardo .

Marek Kamiński
University of California

6/2021 (35) Decyzje

DOI 10.7206/DEC.1733-0092.153

Zawartość artykułu

Abstrakt

W subkulturze więziennej wyewoluowały spontanicznie nieformalne instytucje łagodzące poziom przemocy i potencjalne konfrontacje pomiędzy osadzonymi. Najpierw świeżacy (nowi więźniowie) poddawani są testom inicjacyjnym, które starają się zmierzyć ich sztywność (dzielność) i cwancyk (inteligencję) oraz przypisać do odpowiedniej grupy subkulturowej. Członkostwo w grupie grypsujących sygnalizuje sztywność więźniów i zniechęca do walki między grypsującymi lub stawiania oporu przez członków niższych grup. Doświadczeni więźniowie doskonalą erystykę w ramach więziennej bajery (slangu), która pozwala zamieniać rzeczywiste konflikty na pojedynki słowne, korzystają z nieformalnego arbitrażu i uczą się pozorowania agresji wobec świeżaków. Wszyscy więźniowie starają się dołączyć do koalicji obronnych. Osadzeni dokonują też spektakularnych samouszkodzeń zgodnie z tajnymi procedurami, pozorując desperację, a w rzeczywistości minimalizując uszczerbek na zdrowiu i starając się uzyskać pewne korzyści od prokuratora lub władz więziennych. Zebrany materiał empiryczny pochodzi z aresztów śledczych na Rakowieckiej i w Białołęce,
gdzie autor spędził pięć miesięcy w 1985 roku jako więzień polityczny.

Powiązania

  1. Anderson, T.L., McChesney, F.S. (1994). Raid or Trade? An Economic Model of Indian-White Relations. The Journal of Law and Economics, 37(1), 39–74. [Google Scholar]
  2. Banyard, P. (2007). Tyranny and the Tyrant. Zimbardo’s “The Lucifer Effect” Reviewed. The Psychologist, 20(8), 494–495. [Google Scholar]
  3. D’Amico, D.J. (2015). Spontaneous Order. W: Boettke, P.J., Coyn, C. (red.), The Oxford Handbook of Austrian Economics (s. 115–142). New York, NJ: Oxford University Press. [Google Scholar]
  4. Gambetta, D. (2011). Codes of the Underworld: How Criminals Communicate. Princeton: Princeton University Press. [Google Scholar]
  5. Gambetta, D., Székely, Á. (2014). Signs and (Counter) Signals of Trustworthiness. Journal of Economic Behavior and Organization, 106 (October), 281–297. [Google Scholar]
  6. Goffman, E. (1961). Asylums: Essays on the Social Situation of Mental Patients and Other Inmates. Toronto-New York, NY: Anchor Books. [Google Scholar]
  7. Hall, J.C., Martin, A.G. (2011). Austrian Economics: Methodology, Concepts, and Implications for Economic Education. Journal of Economics and Finance Education, 10(2). [Google Scholar]
  8. Hamill, H. (2018). The Hoods: Crime and Punishment in Belfast. Princeton, NJ: Princeton University Press. [Google Scholar]
  9. Haney, C., Banks, C., Zimbardo, P. (1972). Interpersonal Dynamics in a Simulated Prison. Stanford, CA: Stanford University Department of Psychology. [Google Scholar]
  10. Haslam, S.A., Reicher, S., Bavel, J.J.V. (2018). Rethinking the Nature of Cruelty: The Role of Identity Leadership in the Stanford Prison Experiment. Dostęp: https://psyarxiv.com/b7crx/ [Google Scholar]
  11. Haslam, S.A., Reicher, S.D. (2012). Contesting the “Nature” of Conformity: What Milgram and Zimbardo’s Studies Really Show. PLoS Biology, 10(11), e1001426. [Google Scholar]
  12. Hayek, F.A. ([1988] 1994). The Fatal Conceit: The Errors of Socialism (wydanie 1994). Chicago, IL: University of Chicago Press. [Google Scholar]
  13. Kamiński, M.M., Gibbons, D.C. (1994). Prison Subculture in Poland. Crime and Delinquency, 40(1), 105–119. [Google Scholar]
  14. Kaminski, M.M. (2003). Games Prisoners Play: Allocation of Social Roles in a Total Institution. Rationality and Society, 15(2), 188–217. [Google Scholar]
  15. Kaminski, M.M. (2004a). Gry więźniów: Podział ról społecznych w instytucji totalnej. Studia Socjologiczne, 174(3), 93–122. [Google Scholar]
  16. Kaminski, M.M. (2004b). Games Prisoners Play. Princeton, NJ: Princeton University Press. [Google Scholar]
  17. Kamiński, M.M. (2006). Gry więzienne: Tragikomiczny świat polskiego więzienia. Warszawa: Oficyna Naukowa. [Google Scholar]
  18. Kaminski, M.M. (2021). Games prisoners do not play: against the Hobbes-Zimbardo approach of unmitigated prison violence. Journal of Institutional Economics (w druku), 1–18. [Google Scholar]
  19. Kaye, T. (reż.) (1998), American History X, New Line Cinema. Dostęp: 24 sierpnia 2020. http://www. imdb.com/title/tt0120586 [Google Scholar]
  20. Kekoshvili, V., Slade, G. (2020). Prisoner games children play: Youth socialization and criminal subcultures in the Republic of Georgia. Problems of Post-Communism, 67(3), 277–287. [Google Scholar]
  21. Loach, K. (reż.) (2002). Sweet Sixteen. Lions Gate Films. Dostęp 24 sierpnia 2020. https://www. imdb.com/title/tt0313670/?ref_=fn_al_tt_2. [Google Scholar]
  22. Martin, N., Storr, V.H. (2008). On Perverse Emergent Orders. Studies in Emergent Order, 1(1), 73–91. [Google Scholar]
  23. Miszewski, K. (2007). Uniwersytet więzienny. Studia Socjologiczne, 184(1), 163–171. [Google Scholar]
  24. Miszewski, K. (2015). Zabójcy w więzieniu. Warszawa: Ofi cyna Naukowa. [Google Scholar]
  25. Niesiołowski, S. (1989). Wysoki brzeg. Poznań: W Drodze. [Google Scholar]
  26. Niewolski, K. (reż.) (2003). Symetria. Dostęp: 24 sierpnia 2020. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Symmetry_(fi lm)&oldid=889546102 [Google Scholar]
  27. Pontecorvo, G. (reż.) (1966). La battaglia di Algeri. Dostęp: 24 sierpnia 2020. http://www.imdb.com/title/tt0058946/ [Google Scholar]
  28. Reicher, S., Haslam, S.A. (2006). Rethinking the Psychology of Tyranny: The BBC Prison Study’. British Journal of Social Psychology, 45(1), 1–40. [Google Scholar]
  29. Rider, R. (1993). War, Pillage, and Markets. Public Choice, 75(2), 149–156. [Google Scholar]
  30. Searle, J.R. (2005). What is an institution?. Journal of institutional economics, 1(1), 1–22. [Google Scholar]
  31. Skaperdas, S. (1992). Cooperation, Confl ict, and Power in the Absence of Property Rights. The American Economic Review, 82(4), 720–739. [Google Scholar]
  32. Skarbek, D. (2020). The Puzzle of Prison Order: Why Life Behind Bars Varies Around the World: Why Life Behind Bars Varies Around the World. Oxford-New York, NY: Oxford University Press. [Google Scholar]
  33. Skarbek, D. (2014). The Social Order of the Underworld: How Prison Gangs Govern the American Penal System. Oxford-New York, NY: Oxford University Press. [Google Scholar]
  34. Skarbek, D. (2016). Covenants without the Sword? Comparing Prison Self-Governance Globally. American Political Science Review, 110(4), 845–862. [Google Scholar]
  35. Smith, J.M., Price, G.R. (1973). The Logic of Animal Confl ict. Nature, 246(5427), 15. [Google Scholar]
  36. Spicer, R.S., Miller, T.R. (2000). Suicide Acts in 8 States: Incidence and Case Fatality Rates by Demographics and Method. American Journal of Public Health, 90(12): 1885. [Google Scholar]
  37. Symkovych, A. (2018). The “Inmate Code” in Flux: A Normative System and Extralegal Governance in a Ukrainian Prison. Current Sociology, 66(7): 1087–1105. [Google Scholar]
  38. Székely, A., Gambetta, D. (2019). Fighting and Information: From Prison to the Lab, SocArXiv. Tintinalli, J. (2015). Tintinallis Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide. New York, NY: McGraw-Hill Education. [Google Scholar]
  39. Varese, F. (1998). The Society of the vory-v-zakone, 1930s–1950s. Cahiers Du Monde Russe, 39(4): 515–538. [Google Scholar]
  40. Voigt, S. (2018). How to measure informal institutions. Journal of Institutional Economics, 14(1), 1–22. [Google Scholar]
  41. Wojciechowski, R. (1981). Rok 1952. Krytyka, 12, 124–140. [Google Scholar]
  42. Zimbardo, P.G. (2011). ‘Lucifer Effect’. The Encyclopedia of Peace Psychology. Dostęp: 8 kwietnia 2020. https://doi.org/10.1002/9780470672532.wbepp149 [Google Scholar]

Kompletne metadane

Cytowanie zasobu

APA style

Kamiński, Marek M. (2021). W te gry więźniowie nie grają. Instytucje rzeczywistej subkultury więziennej łagodzące konflikt i przemoc w kontraście do eksperymentu Zimbardo .. (2021). W te gry więźniowie nie grają. Instytucje rzeczywistej subkultury więziennej łagodzące konflikt i przemoc w kontraście do eksperymentu Zimbardo .. Decyzje, (35), 45-74. https://doi.org/10.7206/DEC.1733-0092.153 (Original work published 6/2021n.e.)

MLA style

Kamiński, Marek M.. „W Te Gry Więźniowie Nie Grają. Instytucje Rzeczywistej Subkultury Więziennej Łagodzące Konflikt I Przemoc W Kontraście Do Eksperymentu Zimbardo .”. 6/2021n.e. Decyzje, nr 35, 2021, ss. 45-74.

Chicago style

Kamiński, Marek M.. „W Te Gry Więźniowie Nie Grają. Instytucje Rzeczywistej Subkultury Więziennej Łagodzące Konflikt I Przemoc W Kontraście Do Eksperymentu Zimbardo .”. Decyzje, Decyzje, nr 35 (2021): 45-74. doi:10.7206/DEC.1733-0092.153.

Prawa autorskie

copyright info

CC-BY

Podobne artykuły: