Abstrakt

Złość jest jedną z najczęściej doznawanych emocji, ważne jest więc poznanie, jak wpływa ona na dokonywanie ocen i podejmowanie przez ludzi decyzji. Działanie złości można analizować na dwóch poziomach. Pierwszy to wpływ odczuwanej przez jednostkę złości na jej oceny i zachowania. Drugi to wpływ złości odczuwanej przez innych na zachowania jednostki. Badania pokazują, że odczuwana złość prowadzi do bardziej optymistycznych ocen, zarówno zdarzeń przyszłych, jak i zdarzeń z przeszłości. W sytuacji konfliktu interesów rozzłoszczeni przyjmują bardziej rywalizacyjne postawy i nie liczą się z interesami innych. Odczuwana złość prowadzi także do gorszego rozumienia własnych interesów negocjacyjnych, uzyskiwania gorszych wyników w negocjacjach, ale paradoksalnie do większego zadowolenia z uzyskanych wyników. Większe poczucie kontroli nad uzyskiwanymi wynikami prowadzi także do silniejszego przypisywania indywidualnej odpowiedzialności za zachowania szkodzące innym, a także za surowsze karanie takich zachowań. Z kolei badania nad wyrażaniem złości w sytuacjach konfliktów interesów pokazują, że złość jest interpretowana jako sygnał twardości i dużych aspiracji. Prowadzi to do uzyskiwania większych ustępstw, w sytuacjach gdy druga strona konfliktu ma słabą pozycję i zależy jej na osiągnięciu porozumienia. Jednak w sytuacjach, gdy druga strona ma silną pozycję, możliwości działań odwetowych, ekspresja złości jest dla osoby szkodliwa. Osoby takie są bowiem, jeśli partner ma taką możliwość, częściej oszukiwane niż osoby niewyrażające złości. Mają także wyraźnie mniejsze szanse na znalezienie się w koalicji niż osoby niewyrażające złości, choć jeśli im się to udaje, osiągają duże zyski.

Słowa kluczowe