en pl
en pl

Central European Management Journal

Show issue
Year 2018 
Volume 26 
Issue 1

Etatism versus liberalism: Economic attitudes in Poland after the world crisis

Krzysztof Zagórski
Kozminski University

2018 26 (1) Central European Management Journal

DOI 10.7206/jmba.ce.2450-7814.223

Abstract

Purpose: The paper analyses etatist and liberal economic attitudes in Poland, their changes after the last economic crisis, and the differences in this respect between socio-occupational groups with a particular focus on managers, professionals, and business owners, on the one hand, and other working and non-working groups, on the other hand.

Methodology: Individual-level data from three representative surveys conducted in 2012,2 2016, and 2017 on stratifed random samples of the whole adult Polish population are analyzed. Findings: Despite public legitimization of economy based on private ownership and the free market, Polish public opinion still shows strong preference for public ownership and state interventionism. This preference slowly diminishes. It differs between various socio-occupational groups: managers, professionals, and business owners are more liberal than others, especially non-working people and farmers.

Research implications: Since strengthening the regulatory and controlling functions of the government in economic life is the recent tendency in Poland and other countries, the slowly growing liberal attitudes may counteract this direction. So far, however, the Polish public opinion strongly supports governmental intervention in the economy.

Originality: So far, no one wrote a similar analysis of changes in etatist and liberal economic attitudes in the post-crisis Poland.

References

  1. Borowy, I. and Schmelzer, M. (eds.) (2017). History of the Future of Economic Growth – Historical Roots of Current Debates on Sustinable Growth. New York: Routledge. [Google Scholar]
  2. Castels, M., Caraca, J. and Cordoso, G. (eds.) (2012). Aftermath – The Cultures of Economic Crisis. New York: Oxford University Press. [Google Scholar]
  3. Castels, M., Banet­Weiser, S., Hlebik, S., Kallis, G., Pink, S., Seale, K., Servon, L.J., Swartz, L. and Varvariousis, A. (2017). Another Economy is Possible – Culture and Economy in a Time of Crisis. Cambridge: Polity Press. [Google Scholar]
  4. Estes, R.J. (2016). Global Change and Indicators of Social Development. In: F. Maggino (ed.), A Life devoted to Quality of Life: A Festschaft in Honor of Alex Michelos. Springer, https://doi.org/10.1007/978­3­319­20568­7_11 [Google Scholar]
  5. Fioramonti, L. (2017). Economics, Politics and International Relations in the Post-Growth Era. Cambridge: Polity Press. [Google Scholar]
  6. Flourbaey, M. and Banchet, D. (2013). Beyond GDP – Measuring Welfare and Assessing Sustainability. Oxford: Oxford University Press, https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199767199.001.0001 [Google Scholar]
  7. Frentzel­-Zagórska, J. and Zagórski, K. (1993). Polish Public Opinion on Privatization and State Interventionism. Europe-Asia Studies, 45(4): 705–728, https://doi.org/10.1080/09668139308412116 [Google Scholar]
  8. Fuchs, D., Guidorossi, G. and Svensson, P. (1995). Support for the Democratic system. In: H.­D. Klingemann and D. Fichs (eds.), Citizens and the State. Oxford–London: Oxford University Press. [Google Scholar]
  9. Fuchs, D. and Roler, E. (2006). Support of Democracy in Central and Eastern Europe. International Journal of Sociology, 36(3): 70–96. [Google Scholar]
  10. Huppert, F.A. and Timothy T.C. So (2013). Flourishing Across Europe: Application of a New Conceptual Framework for Defning Well­Being. Social Indicators Research, 110: 837–861, https://doi.org/10.1007/s11205­011­9966­7 [Google Scholar]
  11. Jershina, J. (1999). Postawy etatyzmu ekonomicznego, autorytaryzmu, nacjonalizmu i orientacje na przedsiębiorczość w Polsce na tle krajów Europy Środkowej i Wschodniej. In: P. Sztompka (ed.), Imponderabilia wielkiej zmiany. Mentalność, wartości i więzi społeczne czasów transformacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. [Google Scholar]
  12. Kelley, J. and Zagórski, K. (2000). Ideals about Industrial Relations in Australia, Finland and Poland. In: M.D.R. Evans and Jonathan Kelley (eds.) Australian Economy and Society, 2000 – Education, Work and Welfare. Sydney: The Federation Press. [Google Scholar]
  13. Kolarska­-Bobińska, L. and Rychard, A. (1996). Ład polityczny i ład ekonomiczny. In: W. Adamski (ed.), Polacy ’95 – Aktorzy i klienci transformacji. Warszawa: IFiS PAN. [Google Scholar]
  14. Kołodko, G. (2009). The Global Crisis and its Implications for Poland. Journal of Management and Business Administration, 17(4). [Google Scholar]
  15. Kołodko, G.W. and Koźmiński, A.K. (2017). Nowy pragmatyzm kontra nowy nacjonalizm. Warszawa: Prószyński i S­ka. [Google Scholar]
  16. Koźmiński, A.K. (1982). Po wielkim szoku. Warszawa: PWE. [Google Scholar]
  17. Koźmiński, A.K., Noga, A., Piotrowska, K. and Zagórski, K. (2014). Kozminski University Index of Balanced Economic and Social Development (IBESD) for Poland. In: G.W. Kolodko (ed.), Management and Economic Policies for Development. New York: Nova Science Publishers. [Google Scholar]
  18. Koźmiński, A.K., Noga, A., Piotrowska, K. and Zagórski, K. (2015). Operationalization and estimation of Balanced Development Index for Poland 1999–2016. Statistics in Transition, 16(3). [Google Scholar]
  19. Koźmiński, A.K., Noga, A., Piotrowska, K. and Zagórski, K. (2016). W poszukiwaniu antykruchości systemu społeczno­ekonomicznego – zastosowania syntetycznego wskaźnika ALK. Ekonomista, 1: 53–60. [Google Scholar]
  20. Koźmiński, A.K., Noga, A., Piotrowska, K. and Zagórski, K. (2016a). The Balanced Development Index: Its Construction and Application in Time of Uncertainty, Poland 1997–2017. Polish Sociological Review, 3(195): 267–290. [Google Scholar]
  21. Koźmiński, A.K. and Zagorski, K. (2011). Wyobraźnia ekonomiczna Polaków. Studia Socjologiczne, 2(201): 55–84. [Google Scholar]
  22. Koźmiński, A.K. and Zagorski, K. (2014). Economic Imagination and Support for Pariamentary Democracy. Master of Business Administration, 2(125): 3–29. [Google Scholar]
  23. Koźmiński, A.K. and Zagorski, K. (2015) Społeczeństwo w czasach kryzysu i niepewności ekonomicznej: Założenia, pojęcia, hipotezy. In: K. Zagórski et al., Postawy ekonomiczne w czasach niepewności – ekonomiczna wyobraźnia Polaków 2012–2014. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. [Google Scholar]
  24. Malewski, A. (2017). The Theory of Defence of One’s Own Position: Self­Esteem and Conscience – The Ideologies of Privilegeged Groups. Polish Sociological Review, 4(200): 433–440. [Google Scholar]
  25. Marody, M. (ed.) (2000). Między rynkiem a etatem – społeczne negocjowanie polskiej rzeczywistości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. [Google Scholar]
  26. Norris, P. (1997). Critical Citizens: Global Support for Democratic Governance. Oxford: Oxford University Press. [Google Scholar]
  27. OECD (2016). Better Life Index, www.stats.oecd.org/index.aspx?DataSetCode=BU. [Google Scholar]
  28. Phelps, E.S. (2014). Mass Flourishing: How Crossroots Innovation Created Jobs, Challenge and Chance. Princeton: Princeton University Press. [Google Scholar]
  29. Rae, G. (2015). Stosunek Polaków do sektora publicznego i interwencjonizmu państwowego. In: K. Zagórski et al., Postawy ekonomiczne w czasach niepewności – ekonomiczna wyobraźnia Polaków 2012–2014. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. [Google Scholar]
  30. Roguska, B. (2007). Opinia publiczna o demokracji. In: L. Kolarska­Bobińska (ed.), Demokracja w Polsce 2005–2007. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych. [Google Scholar]
  31. Stiglitz, J.E. (2010). Freefall – Free Markets and the Sinking of the Global Economy. London: Penguin Books. [Google Scholar]
  32. Stiglitz, J.E., Fitousi, J.P. and Sen, A. (2009). The measurement of Economic Performance and Social Progress Revisited. Paris: Commission of Measurement of Economic Performance and Social Progress. [Google Scholar]
  33. Zagórski, K. (2001). Support for Government, Evaluation of Current Situation and Legitimacy of Democratic Transformation in Poland (1989–2000). Central European Political Science Review, 2(3): 44–66. [Google Scholar]
  34. Zagórski, K. (2014). Warunki życia, postrzeganie konfliktów i postawy wobec demokracji i rynku. In: W. Adamski (ed.), Fenomen “Solidarności” i zmiana ustroju: Polacy 1980–2011. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN. [Google Scholar]
  35. Zagórski, K. (2016). Dobre życie a rozwój społeczno­ekonomiczny. In: W. Morawski (ed.), Wobec wyzwań jutra. Warszawa: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  36. Zagórski, K. and Koźmiński, A.K. (2015). Gospodarka w świadomości społecznej – kryzys, niepewność, postawy i zachowania. In: K. Zagórski et al., Postawy ekonomiczne w czasach niepewności – ekonomiczna wyobraźnia Polaków 2012–2014. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. [Google Scholar]
  37. Zagórski, K., Koźmiński, A.K., Morawski, W., Piotrowska, K., Rae, G. and Strumińska­Kutra, M. (2015), Postawy ekonomiczne w czasach niepewności – ekonomiczna wyobraźnia Polaków 2012–2014. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. [Google Scholar]
  38. Borowy, I. and Schmelzer, M. (eds.) (2017). History of the Future of Economic Growth – Historical Roots of Current Debates on Sustinable Growth. New York: Routledge. [Google Scholar]
  39. Castels, M., Caraca, J. and Cordoso, G. (eds.) (2012). Aftermath – The Cultures of Economic Crisis. New York: Oxford University Press. [Google Scholar]
  40. Castels, M., Banet­Weiser, S., Hlebik, S., Kallis, G., Pink, S., Seale, K., Servon, L.J., Swartz, L. and Varvariousis, A. (2017). Another Economy is Possible – Culture and Economy in a Time of Crisis. Cambridge: Polity Press. [Google Scholar]
  41. Estes, R.J. (2016). Global Change and Indicators of Social Development. In: F. Maggino (ed.), A Life devoted to Quality of Life: A Festschaft in Honor of Alex Michelos. Springer, https://doi.org/10.1007/978­3­319­20568­7_11 [Google Scholar]
  42. Fioramonti, L. (2017). Economics, Politics and International Relations in the Post-Growth Era. Cambridge: Polity Press. [Google Scholar]
  43. Flourbaey, M. and Banchet, D. (2013). Beyond GDP – Measuring Welfare and Assessing Sustainability. Oxford: Oxford University Press, https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199767199.001.0001 [Google Scholar]
  44. Frentzel­-Zagórska, J. and Zagórski, K. (1993). Polish Public Opinion on Privatization and State Interventionism. Europe-Asia Studies, 45(4): 705–728, https://doi.org/10.1080/09668139308412116 [Google Scholar]
  45. Fuchs, D., Guidorossi, G. and Svensson, P. (1995). Support for the Democratic system. In: H.­D. Klingemann and D. Fichs (eds.), Citizens and the State. Oxford–London: Oxford University Press. [Google Scholar]
  46. Fuchs, D. and Roler, E. (2006). Support of Democracy in Central and Eastern Europe. International Journal of Sociology, 36(3): 70–96. [Google Scholar]
  47. Huppert, F.A. and Timothy T.C. So (2013). Flourishing Across Europe: Application of a New Conceptual Framework for Defning Well­Being. Social Indicators Research, 110: 837–861, https://doi.org/10.1007/s11205­011­9966­7 [Google Scholar]
  48. Jershina, J. (1999). Postawy etatyzmu ekonomicznego, autorytaryzmu, nacjonalizmu i orientacje na przedsiębiorczość w Polsce na tle krajów Europy Środkowej i Wschodniej. In: P. Sztompka (ed.), Imponderabilia wielkiej zmiany. Mentalność, wartości i więzi społeczne czasów transformacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. [Google Scholar]
  49. Kelley, J. and Zagórski, K. (2000). Ideals about Industrial Relations in Australia, Finland and Poland. In: M.D.R. Evans and Jonathan Kelley (eds.) Australian Economy and Society, 2000 – Education, Work and Welfare. Sydney: The Federation Press. [Google Scholar]
  50. Kolarska­-Bobińska, L. and Rychard, A. (1996). Ład polityczny i ład ekonomiczny. In: W. Adamski (ed.), Polacy ’95 – Aktorzy i klienci transformacji. Warszawa: IFiS PAN. [Google Scholar]
  51. Kołodko, G. (2009). The Global Crisis and its Implications for Poland. Journal of Management and Business Administration, 17(4). [Google Scholar]
  52. Kołodko, G.W. and Koźmiński, A.K. (2017). Nowy pragmatyzm kontra nowy nacjonalizm. Warszawa: Prószyński i S­ka. [Google Scholar]
  53. Koźmiński, A.K. (1982). Po wielkim szoku. Warszawa: PWE. [Google Scholar]
  54. Koźmiński, A.K., Noga, A., Piotrowska, K. and Zagórski, K. (2014). Kozminski University Index of Balanced Economic and Social Development (IBESD) for Poland. In: G.W. Kolodko (ed.), Management and Economic Policies for Development. New York: Nova Science Publishers. [Google Scholar]
  55. Koźmiński, A.K., Noga, A., Piotrowska, K. and Zagórski, K. (2015). Operationalization and estimation of Balanced Development Index for Poland 1999–2016. Statistics in Transition, 16(3). [Google Scholar]
  56. Koźmiński, A.K., Noga, A., Piotrowska, K. and Zagórski, K. (2016). W poszukiwaniu antykruchości systemu społeczno­ekonomicznego – zastosowania syntetycznego wskaźnika ALK. Ekonomista, 1: 53–60. [Google Scholar]
  57. Koźmiński, A.K., Noga, A., Piotrowska, K. and Zagórski, K. (2016a). The Balanced Development Index: Its Construction and Application in Time of Uncertainty, Poland 1997–2017. Polish Sociological Review, 3(195): 267–290. [Google Scholar]
  58. Koźmiński, A.K. and Zagorski, K. (2011). Wyobraźnia ekonomiczna Polaków. Studia Socjologiczne, 2(201): 55–84. [Google Scholar]
  59. Koźmiński, A.K. and Zagorski, K. (2014). Economic Imagination and Support for Pariamentary Democracy. Master of Business Administration, 2(125): 3–29. [Google Scholar]
  60. Koźmiński, A.K. and Zagorski, K. (2015) Społeczeństwo w czasach kryzysu i niepewności ekonomicznej: Założenia, pojęcia, hipotezy. In: K. Zagórski et al., Postawy ekonomiczne w czasach niepewności – ekonomiczna wyobraźnia Polaków 2012–2014. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. [Google Scholar]
  61. Malewski, A. (2017). The Theory of Defence of One’s Own Position: Self­Esteem and Conscience – The Ideologies of Privilegeged Groups. Polish Sociological Review, 4(200): 433–440. [Google Scholar]
  62. Marody, M. (ed.) (2000). Między rynkiem a etatem – społeczne negocjowanie polskiej rzeczywistości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. [Google Scholar]
  63. Norris, P. (1997). Critical Citizens: Global Support for Democratic Governance. Oxford: Oxford University Press. [Google Scholar]
  64. OECD (2016). Better Life Index, www.stats.oecd.org/index.aspx?DataSetCode=BU. [Google Scholar]
  65. Phelps, E.S. (2014). Mass Flourishing: How Crossroots Innovation Created Jobs, Challenge and Chance. Princeton: Princeton University Press. [Google Scholar]
  66. Rae, G. (2015). Stosunek Polaków do sektora publicznego i interwencjonizmu państwowego. In: K. Zagórski et al., Postawy ekonomiczne w czasach niepewności – ekonomiczna wyobraźnia Polaków 2012–2014. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. [Google Scholar]
  67. Roguska, B. (2007). Opinia publiczna o demokracji. In: L. Kolarska­Bobińska (ed.), Demokracja w Polsce 2005–2007. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych. [Google Scholar]
  68. Stiglitz, J.E. (2010). Freefall – Free Markets and the Sinking of the Global Economy. London: Penguin Books. [Google Scholar]
  69. Stiglitz, J.E., Fitousi, J.P. and Sen, A. (2009). The measurement of Economic Performance and Social Progress Revisited. Paris: Commission of Measurement of Economic Performance and Social Progress. [Google Scholar]
  70. Zagórski, K. (2001). Support for Government, Evaluation of Current Situation and Legitimacy of Democratic Transformation in Poland (1989–2000). Central European Political Science Review, 2(3): 44–66. [Google Scholar]
  71. Zagórski, K. (2014). Warunki życia, postrzeganie konfliktów i postawy wobec demokracji i rynku. In: W. Adamski (ed.), Fenomen “Solidarności” i zmiana ustroju: Polacy 1980–2011. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN. [Google Scholar]
  72. Zagórski, K. (2016). Dobre życie a rozwój społeczno­ekonomiczny. In: W. Morawski (ed.), Wobec wyzwań jutra. Warszawa: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  73. Zagórski, K. and Koźmiński, A.K. (2015). Gospodarka w świadomości społecznej – kryzys, niepewność, postawy i zachowania. In: K. Zagórski et al., Postawy ekonomiczne w czasach niepewności – ekonomiczna wyobraźnia Polaków 2012–2014. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. [Google Scholar]
  74. Zagórski, K., Koźmiński, A.K., Morawski, W., Piotrowska, K., Rae, G. and Strumińska­Kutra, M. (2015), Postawy ekonomiczne w czasach niepewności – ekonomiczna wyobraźnia Polaków 2012–2014. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. [Google Scholar]

Full metadata record

Cite this record

APA style

Zagórski, Krzysztof (2018). Zagórski, K.. (2018). Etatism versus liberalism: Economic attitudes in Poland after the world crisis. Central European Management Journal, 26(1), 149-170. https://doi.org/10.7206/jmba.ce.2450-7814.223 (Original work published 2018)

MLA style

Zagórski, Krzysztof. Zagórski, K.. “Etatism Versus Liberalism: Economic Attitudes In Poland After The World Crisis”. 2018. Central European Management Journal, vol. 26, no. 1, 2018, pp. 149-170.

Chicago style

Zagórski, Krzysztof. Zagórski, Krzysztof . “Etatism Versus Liberalism: Economic Attitudes In Poland After The World Crisis”. Central European Management Journal, Central European Management Journal, 26, no. 1 (2018): 149-170. doi:10.7206/jmba.ce.2450-7814.223.