Abstrakt

Cel: Celem artykułu jest analiza zależności funkcyjnej między wysokością długu publicznego a stopą oprocentowania długoterminowych obligacji rządowych w krajach rozwiniętych i rozwijających się. Gwałtowny wzrost zadłużenia w czasie kryzysu finansowego lat 2008–2010 w wielu krajach wywołał wątpliwości uczestników rynków finansowych wokół wypłacalności państw. W rezultacie wzrosła rentowność obligacji rządowych, co dodatkowo zaostrzyło problem szybkiego narastania długu. Celem artykułu jest oszacowanie progowej wartości
długu, której przekroczenie powoduje wzrost kosztów jego obsługi.

Metodologia: Związek między realnym oprocentowaniem 10-letnich obligacji rządowych i poziomem długu publicznego jest badany przy użyciu analizy regresji krzywej sklejanej trzeciego stopnia. Model regresji jest estymowany dla 66 krajów przy użyciu rocznych danych dla lat 1980–2010. Dodatkowe analizy są przeprowadzone dla ostatniej dekady i po podziale próby na kraje rozwinięte i doganiające.

Wnioski: W grupie wszystkich krajów obserwowanych w latach 1980–2010 nie odkryto zależności między wysokością długu publicznego i stopą procentową. W latach 2001–2010 graniczna wartość długu, powyżej której realna stopa procentowa zaczyna szybko rosnąć, została oszacowana na około 150% PKB w grupie krajów doganiających i około 110% PKB w grupie krajów rozwiniętych.

Implikacje badawcze: Analiza wpływu zmiennych związanych z polityką fiskalną na wysokość stóp procentowych powinna uwzględniać nieliniowy charakter tej zależności.

Oryginalność: W dotychczasowych badaniach związku między wysokością długu a jego oprocentowaniem nie wykorzystano analizy regresji krzywej sklejanej.

Słowa kluczowe