Ważny dla naukowego i filozoficznego sposobu myślenia jest problem okoliczności, które wpłynęły na wykształcenie takiego typu rozważań, różnego od objaśniania rzeczywistości za pomocą mitologicznych wierzeń. Sensem umysłowych poszukiwań człowieka filozofującego okazał się namysł nad regułą, nad kierującą wszystkim zasadą, tj. zarówno światem naturalnym (kosmosem), jak i relacjami między ludźmi. Doszło do tego sposobu myślenia po tym, gdy pojawiła się potrzeba i możliwość spisania (ustanowienia) abstrakcyjnych norm prawa (nomos) dla pewności i sprawdzalności orzecznictwa, dla obrotu gospodarczego, a zwłaszcza dla własności (prawo cywilne), wartość której wyrażono abstrakcyjnie w pieniądzu monetarnym. Były to znaczące okoliczności dla zainicjowania i rozwoju myślenia naukowo-filozoficznego (abstrakcyjnego). Innymi fundamentalnymi warunkami rozwoju nauki i filozofii była wolność, równość i uznanie dla inności, a także nieortodoksyjny charakter wierzeń (mitów). Te zapewniała zaś obywatelska, kosmopolityczna i rozwinięta gospodarczo polis, zwłaszcza demokratyczna. Owe warunki rozwoju nauki i okazały się uniwersalne i ponadczasowe.

W artykule podjęto próbę zaprezentowania zmian legislacyjnych związanych z tzw. ustawą 2.0, tj. ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym wraz z rozporządzeniem wykonawczym w sprawie studiów, jak i projektem tzw. aplikacji uniwersyteckiej, która aktualnie nie została jeszcze ujęta w jakiekolwiek ramy normatywne. Zmiany te mogą mieć wymierny wpływ na kształcenie prawnicze w Polsce, a co za tym idzie, także na sektor administracji publicznej w kontekście jego potrzeb. Wydaje się bowiem zasadne przyjęcie, że te dwa obszary badawcze, tj. sektor administracji publicznej i kształcenie prawnicze, są ze sobą wzajemnie powiązane jak i wzajemnie wpływające na siebie; administracja publiczna dla funkcjonowania potrzebuje bowiem kadr prawniczych, a te z kolei w wymierny sposób kształtują jej praktykę – przykładowo poprzez działalność naukową i wykładnię doktrynalną czy też sprawowanie nadzoru sądowego. Unikając przy tym odpowiedzi na pytania badawcze o charakterze generalnym, jak np. „jakie powinno być »dobre« kształcenie prawnicze?” czy też o optymalny model funkcjonalny administracji publicznej w Polsce, w tekście skupiono się w pierwszej kolejności na zarysowaniu postulatu tzw. dobrej administracji. W dalszej kolejności zaprezentowano wybrane zagadnienia z zakresu kształcenia prawniczego, które z taką administracją są związane i mogą służyć realizacji postulatu albo ją osłabiać. Zaprezentowano też założenia projektu aplikacji uniwersyteckiej oraz projekt ustawy wraz z rozporządzeniem wykonawczym. Zwrócono także uwagę na zjawisko mitologizowania kształcenia praktycznego, prezentując w tym zakresie pożądany kierunek działalności prawodawczej.

Prezentowany artykułu powstał na tle obserwacji bieżących polskich sporów polityczno-prawnych wokół Konstytucji. Poszukując przyczyn różnic w pojawiającej się argumentacji, zwróciliśmy uwagę na zagadnienie edukacji konstytucyjnoprawnej. Postawione zadanie przedstawiliśmy w dwóch etapach. W pierwszym omówiliśmy wyróżniane w teorii społecznej modele edukacji. Punktem wyjścia uczyniliśmy model strukturalno-funkcjonalny oraz jego krytykę z perspektywy teorii konfliktowych, interpretatywnych i krytycznych. Następnie zaprezentowana została ewolucja instytucji prawno-administracyjnych w świetle konfliktu między oczekiwaniem ich otwartości na wymiar etyczny i polityczny a roszczeniem integralności i spójności. W tym celu skorzystaliśmy z propozycji Philippe Noneta i Philipa Selznicka. W drugim etapie przybliżyliśmy trzy koncepcje konstytucji i konstytucjonalizmu. Za modelowe przykłady posłużyły nam poglądy Hansa Kelsena, Carla Schmitta oraz amerykańska doktryna judicial review. Propozycje te, jak staraliśmy się wykazać, można przedstawić jako punkty oparcia dla trzech wizji edukacji konstytucyjnoprawnej. W artykule nie poprzestaliśmy tylko na prezentacji modeli edukacji i rekonstrukcji wizji edukacji konstytucyjnej. Usiłowaliśmy również, mając na uwadze doświadczenia polskiej debaty wokół Konstytucji, wykazać, że doktryna judicial review otwiera obiecującą przestrzeń dla rewaluacji nauki i praktyki (a więc i dydaktyki) konstytucyjnoprawnej.

Debaty o Unii Europejskiej, jej modelu i funkcjonowaniu, charakteryzują się uproszczeniami, a w wielu przypadkach przesiąknięte są ideologią lub niewiedzą. W europejskiej – w tym polskiej – dyskusji pojawia się też często wąsko rozumiany interes narodowy, a strony żonglują emocjami i lękami, które przesłaniają niedostatki rzeczowej informacji. Kontrowersje między Unią Europejską a Polską, które pojawiły się na tle oceny stanu praworządności czy też problemu relokacji uchodźców dowodzą, że przedmiotem sporu staje się w pewnym stopniu model integracji oraz jej podstawowe pojęcia prawne. Należy się zastanowić, na czym polega specyficzny prawnie charakter UE? Dlaczego zgodziliśmy się powierzyć jej kompetencje do wykonywania władzy publicznej? Czy Unia ogranicza suwerenność Polski? Czy w Unii możliwa jest demokracja? Mimo krytyki Unia pozostaje sprawnym mechanizmem zarządzającym współzależnością państw członkowskich. Parafrazując Marka Twaina: Doniesienia o jej zgonie wydają się przesadzone.

Artykuł jest prezentacją pierwszej w XX w. irlandzkiej ustawy dotyczącej systemu konstytucyjnego – Konstytucji Pierwszego Zgromadzenia Irlandii z 1919 r., znanej także jako Konstytucja Dáil. Autor poddaje analizie historyczne kulisy jej powstania, zakres regulacji i znaczenie poszczególnych artykułów. Prezentuje także zmiany, jakim podlegała Konstytucja przez ponad trzy lata jej obowiązywania. Przyjętym do rozwiązania głównym problemem badawczym było poszukiwanie źródła inspiracji dla jej twórców i poprzez studia porównawcze wykazanie, wbrew powszechnej opinii konstytucjonalistów irlandzkich, ze zmarłym niedawno profesorem Brianem Farrellem na czele, że Konstytucja Pierwszego Zgromadzenia nie adoptowała ustrojowych rozwiązań brytyjskich, a powstała głównie na bazie rozwiązań przyjętych w Konstytucji Szwajcarii z 1874 r. Wprowadzała więc w Irlandii, w latach 1919–1922, dyrektorialny system rządów, którego modelowym przykładem jest konstytucja jakobińska z 1793 r. Prowadząc dowód, autor poddał szczegółowej analizie pozycję legislatywy oraz egzekutywy i porównując je z brytyjskimi i szwajcarskimi odpowiednikami znalazł liczne argumenty na poparcie przedstawionej powyżej tezy. Wykazał też wpływ przyjętych wówczas rozwiązań na kształt współczesnej Konstytucji Irlandii z 1937 r. Artykuł zawiera ponadto tłumaczenie Konstytucji Pierwszego Zgromadzenia z 1919 r. z poprawkami wprowadzonymi dnia 1 kwietnia 1919 r. Przyjęte w 1922 r. minimalne poprawki omówione zostały w tekście artykułu.

W polskiej doktrynie pojęcie koncesji jest najczęściej utożsamiane z decyzją administracyjną, co wynika z ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej2. Koncesja, w tym znaczeniu, jest formą prawną reglamentacji działalności gospodarczej. Nie zalicza się do niej koncesji uregulowanej w ustawie z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi3. W tym przypadku mamy do czynienia z umową (zwaną umową koncesji), zawieraną przez organy administracji z przedsiębiorcami na wykonywanie robót budowlanych lub usług. W literaturze prawniczej prezentowane są różne stanowiska co do charakteru umowy koncesji. Jedni autorzy opowiadają się za ich publicznoprawnym charakterem, inni natomiast za cywilnoprawnym. W artykule poddano analizie problematykę charakteru prawnego umowy koncesji, wskazując na jej podwójny charakter jako umowy cywilnoprawnej oraz umowy publicznoprawnej, a więc jej miejsce na pograniczu prawa prywatnego i publicznego prawa gospodarczego.

Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej jest jednym z elementów warunkującym demokratyczne społeczeństwo. Niniejszy akt prawny daje prawo społeczeństwu zadawania pytań w celu uzyskania informacji będącej informacją publiczną w świetle art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. W artykule poruszono problematyczne kwestie, które pojawiają się w momencie złożenia wniosku o udzielenie informacji publicznej w formie elektronicznej. Kwestie te są związane z formą i treścią elektronicznego wniosku, informacją przetworzoną, sygnaturą akt sprawy jako informacji publicznej oraz dotyczą formy i sposobu odpowiedzi organu na wniosek elektroniczny, w tym również decyzji o odmowie udzielenia informacji publicznej.

Dominujący pogląd zakłada, że możliwa jest odpowiedzialność karna osoby, która bez wiedzy współmałżonka zbywa rzecz ruchomą wchodzącą w skład małżeńskiej wspólności majątkowej. Pogląd ten jest nieprawidłowy. W rzeczywistości omawiana kategoria zachowań jest dopuszczalna przez regulacje prawa cywilnego, bowiem podstawy funkcjonowania zarządu majątkiem wspólnym oparte są na zasadzie samodzielności. Dlatego też zachowania takie nie powinny być uznawane za bezprawne. Co więcej, czyny takie nie realizują znamion typu przywłaszczenia, zarówno przedmiotowych, jak i podmiotowych. Jednak nawet gdyby przyjąć prawidłowość wyrażanego powszechnie poglądu, to nadal nie powinno dochodzić do skazywania działającego w określony sposób współmałżonka. Prawo karne oparte jest bowiem na zasadzie subsydiarności, a prawo cywilne zapewnia odpowiednie mechanizmy reagowania na nienależyte sprawowanie zarządu majątkiem wspólnym.

Artykuł jest próbą krytycznej oceny implementacji do polskiego kodeksu postępowania administracji instytucji mediacji. Autor rozważa zasadność wykorzystywania na gruncie prawa publicznego instytucji charakterystycznej dla prawa prywatnego. W tym celu analizie poddawane są dane dotyczące wprowadzonej ponad dekadę temu mediacji przed sądami administracyjnymi, której założenia są obecnie powielane. Prowadzą one do konkluzji, że mediacja administracyjna jest rozwiązaniem niepotrzebnym, zaś jej wprowadzenie do systemu prawa jest błędem. Autor proponuje także rozwiązania de lege ferenda, wskazując, że kluczem jest dejurydyzacja prawa administracyjnego.

Odnosząc się do podstawowych tez anarchizmu metodologicznego sformułowanego przez Paula K. Feyerabenda, autorzy starają się argumentować, że w naukach prawnych nie istnieje jedna wyróżniona metoda badawcza. Toteż w odniesieniu do tych nauk zasada Anything Goes z teoretycznego punktu widzenia wydaje się być szczególnie płodna.

Aktualnie trwają zaawansowane prace Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego nad projektem nowej ordynacji podatkowej. Jednym z obszarów, który wymaga uregulowania przy tworzeniu nowej kodyfikacji, jest kwestia solidarności w prawie podatkowym. Obowiązujące przepisy ogólnego prawa podatkowego odnoszą się do tego zagadnienia w bardzo niewielkim zakresie, a znaczenie przede wszystkim odpowiedzialności solidarnej za zobowiązania podatkowe wzrasta. Dzieje się tak m.in. dlatego, że ukształtowanie zobowiązania w sposób solidarny istotnie uprzywilejowuje wierzyciela podatkowego. Skoro jednak tak się dzieje, to konieczne są mechanizmy zabezpieczające dłużników przed nadużywaniem tego instrumentu. Stosowane w prawie podatkowym w sposób odpowiedni regulacje prawa cywilnego są niewystarczające, gdyż nie uwzględniają specyfiki tej gałęzi prawa. Celem opracowania jest przedstawienie tej problematyki z punktu widzenia prac wskazanej wyżej Komisji.

Artykuł dotyczy problemów związanych ze stosowaniem regulacji dotyczących urzędowych interpretacji prawa podatkowego. Autor nie zgadza się z poglądem sądów administracyjnych, że nie jest możliwe składanie wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej, które zawierałyby wariantywny opis przewidywanej operacji gospodarczej.

W klasycznym podziale prywatyzacji zadań państwa przyjętym w polskiej nauce prawa wyróżniono jej dwa rodzaje: 1) prywatyzację sensu stricto i 2) prywatyzację sensu largo. Pierwsza oznacza całkowite wycofanie się z danej dziedziny aktywności przez państwo, druga – zlecenie realizacji zadań państwa podmiotom niepublicznym, przy zachowaniu roli państwa jako organizatora oraz odpowiedzialności państwa za działania podmiotów prywatnych i realizację zadań. Można jednak w praktyce obrotu odnotować przypadki, w których państwo zasadniczo wykonuje swoje zadania, a jedynie określone funkcje są przekazywane podmiotom prywatnym. Możliwe jest postawienie pytania, czy w takim przypadku mamy do czynienia z prywatyzacją zadań państwa, a jeśli tak, czy przyjmowana aktualnie typologia rodzajów prywatyzacji jest wystarczająca do opisania form, jakie przyjmuje prywatyzacja w chwili obecnej. Zdaniem autora typologię należy uzupełnić o kategorię outsourcingu, która również mieści się w zbiorze działań państwa, a którą można określić jako prywatyzację, a jednocześnie nie jest ani prywatyzacją sensu stricto, ani też sensu largo.